Eimreiðin - 01.09.1966, Blaðsíða 67

J0RGEN BUKDAHL SJÖTUGUR
247
Jörgen Bukdahl, hinn kunni danski rit-
höfundur og bókmenntafræðingur varð
sjötugur 8. desember sl. og í tilefni
af því hefur Bjarni M. Gíslason rit-
höfundur sent Eimreiðinni eftirfarandi
Erein um Bukdahl og kynni sín af
honum. Bukdahl hefur sem kunnugt er
um fjölmörg ár verið einn ötulasti tals-
maður í handritamálinu fyrir Islands
hönd á Norðurlöndum og hefur bæði
með skrifum sínum og fyrirlestrum um
handritamálið, norrænar bókmenntir og
sögu, aflað sér mikils álits um gjörv-
oll Norðurlönd, ekki hvað sízt hér á
landi, þar sem hann á fjölmarga vini.
fyrir 10 árum, þegar Bukdahl varð
sextugur, kom út eftir hann mikið rit-
'’erk, „Nordisk digtning fra oldtiden
til vore dage“ og er sú bók í margra
eigu hér á landi. í október síðastliðn-
um gaf Gyldendal út ritgerðasafn eft-
ir Jörgen Bukdahl, sem ncfnist „For-
Syldning og Svinelæder", en í því eru
ritgerðir um tólf norræn stórskáld, og
meðal þeirra, sem ritgerðir hans fjaila
um, eru Halldór Laxness, Knut Hamsun, Johan Faikberget og Johannes V. Jensen.
þeir sér sama raddblæinn og nazistaleiðtogarnir og sama rembinginn
í áherzlum orða sinna. En ég hafði ekki lengi hlustað á þennan
Bukdahl, þegar ég varð þess var, að þarna var á ferðinni maður af
allt annarri gerð. Hann vildi einmitt forða æskunni frá þannig rang-
hverfu hugrekkisins og styrkja innviðina gegn því, sem koma skyldi,
með því að opna augu manna fyrir sjálfdæmi sínu og sjálfsvirðingu.
Þegar hann hafði rakið tildrög örlagasögu Suður-Jótlands og gert
grein fyrir því, hvernig drottnunargirni sljóvgar dómgreind manna
og verður heilum þjóðum að fótakefli, bjuggust áreiðanlega allir
við því, að hann mundi snúa sér að Þjóðverjum, sem hætturnar og
skakkaföllin stöfuðu frá. En einmitt þegar hann virtist kominn að
kaflaskiptum í ræðu sinni, hækkaði hann röddina og sagði með
logandi ákefð:
„En við — við, sem höfum reynt allt þetta og eigum að baki þá
þroskasögu, sem ætti að geta lyft mannlegri skammsýni yfir dulbú-
Jnn drottnunarhroka, — við neitum stöðugt minnstu þjóð Norðui-
landa um að fá helgustu menningararfleifð sína aftur úr dönskum
söfnum!“