Eimreiðin - 01.09.1966, Blaðsíða 73
J0RGEN BUKDAHL SJÖTUGUR
253
Uppsprettunum með smekkleysum, sem ausið er yfir afskekktar
byggðir. Og kannski er það þess vegna, að hann skoðar handrita-
máiið meira sem mál íslenzkrar alþýðu en vísindanna.
Þetta kemur ekki aðeins fram í ritgerðum hans og ræðurn, heldur
og iðulega í dagfari hans, og gæti ég nefnt mörg dærni um það.
Mér er ennþá minnisstæð ein miðaftansstund í bærium Fredericia.
Þessi bær er í senn miðstöð og skiptistöð dönsku járnbrautarvagn-
anna. Þar er stigið út og skipt um lestir, sem þjóta í allar áttir: til
Jótlands, Fjóns eða Sjálands. Á stríðsárununr og eftir stríðið var
það algengt, að fyrirlesarar hittust þarna í hópum, nutu nokkurrar
hvíldar eða settust að snæðingi. Enga sá ég þar oftar en Bukdahl,
Jens Marínus Jensen, landsformann dönsku ungmennafélaganna, og
Hal Koch prófessor, en hann helgaði sig málefnum danskrar æsku
a styrjaldarárunum og eftir þau.
Dag nokkurn bar svo til, að Danir fundu hvaf mikinn við strönd-
ma, og til þess að sem flestir gætu séð þessa skepnu, var hún smurð
einhverri olíu og send á járnbrautarvagni út um allt land. Einu
sinni, þegar ég var staddur í Fredericia, blasti þessi skepna við okk-
Ur út um glugga veitingasalarins. Menn voru að ræða saman um
fyrirlestrahaldið, spurt var um það, hvort margir áheyrendur hefðu
verið í samkomuhúsunum og hvers konar efni ræðumenn hefðu
talað um. Þá galf úr einu horninu:
«Ekki þarf nú að spyrja um það, hvað íslendingurinn taiar um.
bótt eitthvert kirkjufélag gerði boð eftir honurn og bæði hann að
tala um Sókrates eða Pál postula, héldi hann ræðu um handritin!"
Allt í einu glumdi rödd Bukdahls um salinn. Hann sneri sér að
mér og spurði:
^Segðu mér eitt, er því ekki þannig varið á íslandi, að hvert
barn eigi sinn læk og sín hornsíli?“
»Jú,“ svaraði ég, „þannig var það að minnsta kosti á mínum
bernskuárum.“
j,Þarna sjáið þið,“ sagði Bukdahl og benti nú út urn gluggann á
hvalinn: „Bjarni Gíslason fer alveg rétt að. íslendingar fá aldrei
handritin, meðan þeir eru að rembast við að veiða stóra hvali! Við
Hanir notum þannig skepnur til sýninga eða látum þær rotna uppi
a járnbrautarvögnum. En ævintýrið um bæjarlækinn og hornsílin
ætti enginn danskur maður að láta fram hjá sér fara.“
Engan mann þekki ég gæddan þvílíkri lífsorku sem Jprgen Buk-