Uppeldi og menntun - 01.01.1998, Page 19

Uppeldi og menntun - 01.01.1998, Page 19
ÁGÚSTA PÁLSDÓTTIR samhengi sé milli þeirra hvatningaraðferða sem foreldrar barnanna notuðu og þess hvernig lestraráhugi barnanna þróaðist, en algengast var að foreldrar þeirra barna sem höfðu lítinn áhuga á lestri notuðu eftirlátar eða skipandi aðferðir. Ýmist annað eða báðir foreldrar þeirra barna sem höfðu áhuga á lestri notuðu leiðandi hvatningaraðferðir. Þessir foreldrar örvuðu og studdu við lestraráhuga barna sinna, sem eftirlátssamir eða skipandi foreldrar gerðu ekki. Jafnframt kom fram ákveðin tilhneiging til kynjamunar þar sem foreldrar stúlknanna, sem tóku þátt í rannsókninni, notuðu ekki skipandi aðferðir en það átti aftur á móti við um foreldra þriggja af drengjunum. Hér á eftir verður gerð grein fyrir þeim þáttum sem einkenndu helst hverja uppeldisaðferð. Leiðandi foreldrar Leiðandi foreldrar áttu það sameiginíegt að þeir höfðu trú á að þeir gætu haft áhrif á lestrarvenjur barna sinna og þeir byrjuðu á því að vekja áhuga barnanna á lestri rneðan þau voru mjög ung. Ein af mæðrunum sagði: Við höfum alltaf lesið fyrir þau frá því að þau eru ungbörn. Maður hefur alltaf byrjað með bækur með hlutum eða einhverju svoleiðis og ég hef verið með bækur eiginlegafrá upphafi. Foreldrarnir töldu það vera mikilvægan þátt í uppvexti barna að lesið væri fyrir þau. En þeir voru einnig þeirrar skoðunar að það væri ekki síður mikilvægt að vinna jafnt og þétt að því að viðhalda áhuga barna á lestri eftir að þau væru orðin læs og farin að geta lesið „sér til ánægju". Það gerðu þeir með því að skapa börn- unum góðar aðstæður til lestrar, meðal annars með því að sjá til þess að þau hefðu „greiðan aðgang" að lesefni og gætu valið úr „spennandi bókurn" til að lesa. Jafn- framt sýndu þeir því sem börn þeirra lásu áhuga og tóku þátt í ánægju þeirra af lestrinum með því að spjalla við þau um það sem þau voru að lesa hverju sinni. Þessir foreldrar lögðu yfirleitt áherslu á að þeir vildu að bókmenntasmekkur barna sinna væri sem fjölbreyttastur og í þeim tilgangi vöktu þeir gjarnan athygli barnanna á ýmsu sem þeir töldu að gæti verið áhugavert fyrir þau. Það gerðist þó án þess að reynt væri að þröngva skoðunum um lesefni upp á börnin eða stjórna því hvað þau læsu. Einn af feðrunum lýsti þessu þannig: Maður verður samt að reyna að hafa áhrifen þegar þau eru komin á ákveðinn aldur þá verða þau að fá að velja svolítið mikið sjálf. Þau eru náttúrlega sjálfstæðir einstaklingar og maður getur ekkert matað börnin á efni. Enda þótt foreldrarnir létu börn sín sjálfráð um að velja sér bækur og annað lesefni töldu flestir þeirra að til væri lesefni sem væri börnum „óhollt" og því rétt að fylgj- ast með því hvað þau læsu. En þeir létu einnig í ljós þá skoðun að það væri ekki þörf á að hafa áhyggjur því slíkt lesefni „liggi ekkert mikið frammi" og því ekki auðvelt fyrir börn að nálgast það. í viðtölum við börn leiðandi foreldra kom fram að þau vildu vera sjálfráð um að velja sér bækur og annað lesefni en leituðu þó gjarnan til foreldra sinna og báðu um ráðleggingar og aðstoð ef þau stóðu í þeim sporum að vanta eitthvað að lesa. í þeim tilvikum sögðust foreldrarnir vera „allir af vilja gerðir" og „reyndu eins og þeir gátu" til að koma til móts við þarfir barna sinna. 17
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124

x

Uppeldi og menntun

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.