Uppeldi og menntun - 01.01.1998, Síða 19

Uppeldi og menntun - 01.01.1998, Síða 19
ÁGÚSTA PÁLSDÓTTIR samhengi sé milli þeirra hvatningaraðferða sem foreldrar barnanna notuðu og þess hvernig lestraráhugi barnanna þróaðist, en algengast var að foreldrar þeirra barna sem höfðu lítinn áhuga á lestri notuðu eftirlátar eða skipandi aðferðir. Ýmist annað eða báðir foreldrar þeirra barna sem höfðu áhuga á lestri notuðu leiðandi hvatningaraðferðir. Þessir foreldrar örvuðu og studdu við lestraráhuga barna sinna, sem eftirlátssamir eða skipandi foreldrar gerðu ekki. Jafnframt kom fram ákveðin tilhneiging til kynjamunar þar sem foreldrar stúlknanna, sem tóku þátt í rannsókninni, notuðu ekki skipandi aðferðir en það átti aftur á móti við um foreldra þriggja af drengjunum. Hér á eftir verður gerð grein fyrir þeim þáttum sem einkenndu helst hverja uppeldisaðferð. Leiðandi foreldrar Leiðandi foreldrar áttu það sameiginíegt að þeir höfðu trú á að þeir gætu haft áhrif á lestrarvenjur barna sinna og þeir byrjuðu á því að vekja áhuga barnanna á lestri rneðan þau voru mjög ung. Ein af mæðrunum sagði: Við höfum alltaf lesið fyrir þau frá því að þau eru ungbörn. Maður hefur alltaf byrjað með bækur með hlutum eða einhverju svoleiðis og ég hef verið með bækur eiginlegafrá upphafi. Foreldrarnir töldu það vera mikilvægan þátt í uppvexti barna að lesið væri fyrir þau. En þeir voru einnig þeirrar skoðunar að það væri ekki síður mikilvægt að vinna jafnt og þétt að því að viðhalda áhuga barna á lestri eftir að þau væru orðin læs og farin að geta lesið „sér til ánægju". Það gerðu þeir með því að skapa börn- unum góðar aðstæður til lestrar, meðal annars með því að sjá til þess að þau hefðu „greiðan aðgang" að lesefni og gætu valið úr „spennandi bókurn" til að lesa. Jafn- framt sýndu þeir því sem börn þeirra lásu áhuga og tóku þátt í ánægju þeirra af lestrinum með því að spjalla við þau um það sem þau voru að lesa hverju sinni. Þessir foreldrar lögðu yfirleitt áherslu á að þeir vildu að bókmenntasmekkur barna sinna væri sem fjölbreyttastur og í þeim tilgangi vöktu þeir gjarnan athygli barnanna á ýmsu sem þeir töldu að gæti verið áhugavert fyrir þau. Það gerðist þó án þess að reynt væri að þröngva skoðunum um lesefni upp á börnin eða stjórna því hvað þau læsu. Einn af feðrunum lýsti þessu þannig: Maður verður samt að reyna að hafa áhrifen þegar þau eru komin á ákveðinn aldur þá verða þau að fá að velja svolítið mikið sjálf. Þau eru náttúrlega sjálfstæðir einstaklingar og maður getur ekkert matað börnin á efni. Enda þótt foreldrarnir létu börn sín sjálfráð um að velja sér bækur og annað lesefni töldu flestir þeirra að til væri lesefni sem væri börnum „óhollt" og því rétt að fylgj- ast með því hvað þau læsu. En þeir létu einnig í ljós þá skoðun að það væri ekki þörf á að hafa áhyggjur því slíkt lesefni „liggi ekkert mikið frammi" og því ekki auðvelt fyrir börn að nálgast það. í viðtölum við börn leiðandi foreldra kom fram að þau vildu vera sjálfráð um að velja sér bækur og annað lesefni en leituðu þó gjarnan til foreldra sinna og báðu um ráðleggingar og aðstoð ef þau stóðu í þeim sporum að vanta eitthvað að lesa. í þeim tilvikum sögðust foreldrarnir vera „allir af vilja gerðir" og „reyndu eins og þeir gátu" til að koma til móts við þarfir barna sinna. 17
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124

x

Uppeldi og menntun

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.