Tímarit lögfræðinga - 01.04.2003, Blaðsíða 21

5.4 Undantekningar frá upplýsingaskyldu ábyrgðaraðila skv. 21. gr.
5.4.1 Inngangur
í 4. mgr. 21. gr. pul. koma fram undantekningar frá upplýsingaskyldu ábyrgð-
araðila þegar upplýsinga er aflað hjá öðrum en hinum skráða. I 4. mgr. 21. gr.
koma fram fjögur ákvæði auk þess sem sérstök þagnarskylduákvæði laga geta
gengið framar ákvæði 21. gr. pul. Komi upp deila urn hvort undanþáguákvæðin
eigi við er hægt að bera málið undir Persónuvernd og fá úrskurð um það, sbr. 2.
mgr. 37. gr. pul.
5.4.2 Óframkvæmanlegt er að láta hinn skráða vita eða upplýsingaskyldan
Ieggur þyngri byrðar á ábyrgðaraðila en með sanngirni má krefjast
Upplýsingaskylda ábyrgðaraðila skv. 21. gr. gildir ekki ef óframkvæmanlegt
er að láta hinn skráða vita eða það leggur þyngri byrðar á ábyrgðaraðila en með
sanngimi má krefjast, sbr. 1. tölul. 4. mgr. 21. gr. pul.
í þessu ákvæði felst í raun meðalhófsregla. I athugasemdum við 21. gr.
frumvarps þess, er varð að lögum nr. 77/2000, er tekið fram að það verði að
vega hagsmuni hins skráða af því að fá upplýsingar, sem fram koma í 3. mgr.
21. gr., á móti því óhagræði sem upplýsingagjöfin hafi í för með sér fyrir
ábyrgðaraðila. Það hefur þær afleiðingar að meta verður hvert tilvik fyrir sig
og þá hagsmuni sem þar vegast á. Hér verður að líta til þess hversu veigamiklir
hagsmunir hins skráða eru af því að fá þær upplýsingar sem fram koma í 3.
mgr. 21. gr. pul. I því sambandi verður að kanna hvort og þá hversu íþyngjandi
vinnsla umræddra upplýsinga getur verið fyrir hinn skráða. Ef um er að ræða
upplýsingar sem nota á við úrlausn stjómsýslumáls sem hann varða væri
almennt um mjög veigamikla hagsmuni að ræða. Ef tilfallandi persónuupp-
lýsingar kæmu hins vegar fram í stjómsýslumáli, sem hinn skráði væri ekki
aðili að, væru hagsmunir hlutaðeigandi oftast litlir af því að fá tilkynningu skv.
21. gr. Þar myndi þó skipta máli hversu viðkvæmar upplýsingamar væru og
einnig hvort hinn skráði væri samt talinn eiga einhverra hagsmuna að gæta við
úrlausn málsins.'4
Þær byrðar ábyrgðaraðila, sem ákvæðið vísar til, lúta oftast að þeim tíma
og fjármunum sem verja þarf til að sinna viðvörunarskyldu 21. gr. pul.
I 2. mgr. 11. gr. tilskipunar 94/46/EB er tekið fram að viðvörunarskyldan
gildi ekki „einkum ef um er að ræða vinnslu í tölfræðilegum tilgangi eða vegna
sagnfræðilegra eða vísindalegra rannsókna, ef ekki er unnt að veita hinum
skráða upplýsingar eða að það kostaði óhóflega fyrirhöfn“. Nefnd sú, sem
samdi frumvarp til dönsku persónuupplýsingalaganna, taldi að vart væri hægt
að skýra ákvæðið svo að í því fælist heimild fyrir hvert ríki til þess að lögfesta
sérstaka undanþágu frá upplýsingaskyldu þegar um væri að ræða vinnslu í
23 Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 2734.
24 Sbr. John Vogter: Forvaltningsloven, bls. 73.
15