Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1918, Side 59
59
um, að ástvinir þeirra sjeu ekki með öllu horfnir, og að
þeir meira að segja geti komist í samband við þá.
Deep folly! j7et lliat this could he
Tliat I could wing my will wi.th might
To leap the grades of life and light,
And flash at once, mj' friend, to thee.
(Tennyson: In memoriam XLI.)
Og trúi maður ekki þessu, getur maður saml sem áður
farið að trúa á endurfundina annars heims, eins og best
kemur í ljós í flestum minningar- og sáknaðarljóðum.
Söknuðurinn getur jafnvel orðið svo megn, að maður vilji
fyrirfara sjálfum sjer til þess að ná sem fyrst á fund ást-
vinar síns, eins og t. d. Rómeó á fund Júliu. Því segir lika
máltækið: »Ást, þú ert sterkari en hel!« í sorginni leilar
ástin út yfir gröf og dauða til endurfunda annars heinis, og
því verða svo margir trúaðir við ástvinamissi. Vjer skulum
því reyna að bugfesta þetla lögmál ástarharmsins og sorgar-
innar.
Fjarvera, skerðing eða missir einhvers þess, er vakið hefir
ánægju manns, mætur eða ást, fær manni sorgar. En sorgin
hefir þá allan hugann við missi sinn og reynir að bæta sjer
hann á einn eða annan hátt.
Af þessu leiðir nú aftur það, að sorgin og söknuðurinn
gera heldur að styrkja ástahöndin en að veikja þau og slita
þeim, ef nokkur veigur hefir þá í þeim verið, eins og sjá
má líka Ijóslega á sumu af þvi, sem á eftir fer. Böndin,
sem gleðin bindur við eitt og annað, eru brigðul; en harm-
uririn og sorgin geta treyst þau svo, að þau verði að órjúf-
andi ástaböndum.
En hví eru þá sorgin og söknuðurinn oft svo sár og
þungbær? Því er fljótsvarað með þessum fögru og sönnu
ijóðlínum Tennyson’s úr »Locksley Hall«:
Pað er allra sorga sorg
að sakna góðs og muna pað!
[ísl. pýð. eftir Guðm. Guðmundsson.]
Ef sorgin snj'st upp í örvílnan eða örvæntingu, þá
er tvent til, annaðhvort að yfir mann komi sá doði og sú
deyfð, það kæruleysi, er fái mann til að láta sjer standa á
sama um alt, eða þá hitt, að maður fyllist þeim ofsa, er fái
mann til þess að risa öndverðan gegn guði og tilverunni.
Fyrrl tegundinni lýsir Turgenjeff í sögu sinni ,»Yfirgefna
stúlkan« (L’Abandoimée) á þessa leið: »Mjer var farið að