Hlín - 01.01.1941, Blaðsíða 128
126
Hlín
Bókasöfn. — Lestrarfjelög.
íslendingar eru bókamenn og hafa lengi verið. Bók-
mentaiðja þjóðarinnar og lestrarhneigð alþýðu hefur
gert garðinn frægan. — Lengi framanaf voru bækurn-
ar í fárra manna höndum, þá tóku margir það ráð að
skrifa bækurnar upp. — íslensku fornritin voru t. d.
alt fram undir síðustu aldamót fremur fágæt, þá gengu
skrifuðu bækurnar manna á milli og voru lesnar upp
til agna.*
Einstaka menn áttu góð bókasöfn, margir voru þeir
sárir á bókum sínum, sem von var, en ófáir voru þeir,
sem sáu aumir á lestrarfúsa fólkinu, og lánuðu góðfús-
lega bækur sínar t. d. prestarnir, sem fyr og síðar hafa
verið bestu og mestu fræðarar íslenskrar alþýðu.
Það eru nú um 400 ár síðan farið var að prenta bæk-
ur hjer á landi, en lengi vel var lítt vandað til prent-
unar og pappírs. — Öll vandaðri rit voru gefin út er-
lendis, enda gerðu íslenskir mentamenn erlendis sjer
mikið far um það, margir hverjir, að auðga bókakost
alþýðu, þeir fundu sárt til vöntunar almennings á góð-
um bókum. — íslendingar hafa best og mest mentast af
lestri góðra bóka, hvorki skólar nje útvarp geta nokk-
urntíma komið í staðinn fyrir bækurnar til fróðleiks
og skemtunar, þessvegna er svo mikils um vert, að
þjóðin sje vel læs og kunni að lesa sjer til gagns.
Það var lengi vel eitt hið mesta áhugamál margra ís-
lenskra manna og kvenna að eiga gott bókasafn. Lögðu
margir allframt á, neituðu sjer um flest þægindi, ljetu
* Þegar jeg var barn, man jeg eftir, að verið var að lesa skrif-
aðar bækur á vökunni. — Móðir mín mundi eftir ljómandi vel
skrifaðri bók, sem var í láni milii bæja að vetri tii og var hún
flutt í skjóðu, eji skjóðan fauk í ofviðrinu og hefur ekki sjest
síðan. H. B~