Uppeldi og menntun - 01.07.2008, Blaðsíða 96

96
bReyTIngAR Á HlUTVeRkI SkÓlASTJÓRA í gRUnnSkÓlUm
að kennarar vilji taka þátt í ákvörðunum um skipan nemenda í bekki (χ² (4,
N=127)=11,55, p<0,05).
Niðurstöður sem tilgreindar eru í töflu 5 sýna að skólastjórar telja að þátttaka og
áhrif kennara á ákvarðanir um mikilvæg fagleg málefni í skólastarfinu séu allmikil en
mismunandi eftir verkefnum. Þættirnir sjálfsmat skóla, samstarf við foreldra og endur-
menntunaráætlanir starfsfólks virðast hafa nokkra sérstöðu meðal þeirra verkefna sem
tekin voru til athugunar, en þar meta skólastjórar áhrif kennara meiri en vilja þeirra til
þátttöku. Þá vekur athygli að skólastjórnendur sem starfa í fjölmennum skólum meta
vilja kennara minni til þátttöku í ákvörðunum um sérkennslu og fjárveitingar til ein-
stakra verkefna en skólastjórar sem stjórna fámennari skólum.
Foreldrar og áhrif þeirra á skólastarf
Með grunnskólalögunum 1995 var stigið stórt skref í þá átt að tengja skólann helstu
hagsmunaaðilum og var tilfærslan til sveitarfélaga liður í því. Með þeirri ráðstöfun
er fólki í héraði veitt aukin hlutdeild í stjórnun og rekstri grunnskólans frá því sem
áður var. aukin þátttaka foreldra er einnig tíunduð í lögunum, svo sem með for-
eldraráðum, samtökum foreldra og aðild þeirra að skólanefndum. Þá er undirstrikað
í lögunum að starfsmönnum skóla beri að efla samstarf heimilis og skóla. Það er því
athyglisvert að kanna sýn skólastjóra á áhrif foreldra á skólastarfið.
Tafla 6 – Þátttaka og áhrif foreldra á ákvarðanir að mati skólastjóra.
Áhrif sem foreldrar hafa (%) Áhrif sem foreldrar ættu að hafa (%)
Lítil Nokkur Mikil Lítil Nokkur Mikil
Stefnumótun skólans 49 42 9 18 60 22
Skóladagatal 35 43 22 13 60 27
Kennsluhættir 80 19 1 48 49 3
Námsefni 94 6 0 56 39 5
Stjórnun skólans 67 28 3 42 51 7
Samskipti heimilis og skóla 18 55 27 0 29 71
Hegðun og samskipti nemenda 36 46 18 8 37 55
athygli vekur að 27% skólastjóranna segja að foreldrar hafi mikil áhrif á samskipti
heimilis og skóla og 71% þeirra telja að þeir ættu að hafa þar mikil áhrif. Um 18% skóla-
stjóranna telja áhrif foreldra á hegðun og samskipti nemenda vera mikil og 55% þeirra telja
að þau áhrif eigi að vera mikil. Þá vekur athygli að skólastjórarnir telja að áhrif foreldra
á þá þætti sem spurt var um ættu að vera meiri en raun ber vitni. Þessar niðurstöður
eru athyglisverðar og áhugavert að kanna nánar síðar hvað veldur þessum mun á mati
skólastjóra á raunverulegum og æskilegum áhrifum foreldra á skólastarfið.
Þegar skoðuð er fylgni svara skólastjóranna við frumbreytur eins og reynslu skóla-
stjóra í starfi, stærð skóla, kyn skólastjóra, staðsetningu skóla o.fl. koma í ljós marktæk
tengsl á nokkrum stöðum. Marktæk neikvæð fylgni kemur fram milli starfsreynslu
(fjölda ára í starfi sem skólastjórar) og hvort það eigi að auka eða minnka áhrif for-
eldra á skólastarfið (rs (130)= –,210, p <0,05), þ.e. samfara aukinni reynslu skólastjóra
telja þeir að draga eigi úr áhrifum foreldra á skólastarfið.