Morgunn - 01.06.1961, Qupperneq 33

MORGUNN
27
Spíritistar á íslandi hafa oft flaggað með Sálarrann-
sóknarfélaginu enska — The Society for Psychical Research
— sem væri það félagsskapur spíritista, en það er al-
gerlega rangt. Félagið hefur að vísu alla tíð rannsakað
ýmis miðilsfyrirbrigði í því skyni að reyna að fá úr því
skorið, hvort þar væri um boðskap frá framliðnum mönn-
um að ræða eða telepatisk áhrif frá öðrum orsökum,
án þess að taka sem heild afstöðu til þess. Hitt er ann-
að mál, að flestir af frumherjunum öðluðust áður en
lauk persónulega sannfæringu um, að stundum væri um
boð frá framliðnum mönnum að ræða, og svo var með
eðlisfræðingana Lord Rayleigh, Sir Oliver Lodge og Sir
William Crookes, en sjálfur aðalstofnandi félagsins, Sidg-
wick, og Podmore, sem lengi var einn af aðalmönnum
þess, sannfærðust aldrei til hlítar. Rannsóknirnar inn-
an og utan Englands, svo sem þær, er gerðar voru af
Sálarrannsóknafélaginu ameríska, Nóbels-verðlaunamann-
inum prófessor Richet í Frakklandi og von Schrenck-
Notzing í Þýzkalandi ,snérust framan af mest um mið-
ilsfyrirbrigði, en á síðari áratugum hafa þær öllu frek-
ar verið tilraunir með yfirskilvitlega hæfileika, sem
ekki eiga skylt við spíritisma að öðni leyti en því, að
sanna það, að til eru ýmiskonar sálfræðileg fyrirbrigði,
sem ekki falla undir nein þekkt eðlisfræðileg eða efna-
fræðisleg lögmál, heldur eru hreinlega sálræns eðlis.
Frægastar á þessu sviði í seinni tíð eru þær tilraunir,
sem prófessor Rhine við Duke-háskólann í Suður-Caro-
lina, kona hans og aðstoðarmenn hafa gert á þúsundum
stúdenta um 30 ára tímabil og Rhine hefur m. a. lýst
í bók sinni: New Frontiers of Mind. Hér er um að ræða
hugsanaflutning milli lifandi persóna, oft um margra
mílna veg, án þess að það raski niðurstöðunum, en einkum
um fjarskyggni, þar sem greind eru sundur spil eða spjöld
með mismunandi myndum, án þess að hin líkamlegu
skilningarvit komi til greina. Slíkar fjarskynjanir ganga
í einu lagi undir nafninu extra sensory perceptions,