Morgunn - 01.12.1975, Blaðsíða 60
162
MORGUNN
viðhorf, sem eru svo stórbrotin að næsta réttmætt virðist að
fullyrða, að þau geti náð, með því að nægiiega djúpt sé kafað
í hugsunina, — að spanna yfir og innifela aðaldrætti og meg-
in lögmál alls lífs manna, hversu breytileg sem reynzla ein-
staklinganna hvers og eins er, og hversu mismunandi og ólíkt
sem svipmót lífs sérhvers þeirra er í einstökum atriðum.
Eins og áður segir, er í upphafi bókarinnar dregin upp
áhrifamikil mynd af yfirvofandi styrjöld; örlagaátökum milli
tveggja andstæðra arma indverskrar konungsfjölskyldu. Ann-
arsvegar Duryodhana konungur með lið sitt, táknmynd hins
ranga og illa, og hinsvegar hinn göfugi prins Arjuna, ásamt
vildarvinum og stuðningsmönnum, sem er táknmynd réttlætis
og hins góða. Hinar andstæðu fylkingar standa reiðubúnir á
vígvellinum til orrustu mn yfirráð og völd á hinu veraldlega
sviði, gráar fyrir járnum og i vígahug. I báðum fylkingum
þessara skyldmenna eru gagnkvæmir vinir, fræðarar og vel-
unnarar þeirra sem andspænis standa. Og þegar nú prinsinn
góði, Arjuna, virðir fyrir sér hinar andstæðu fylkingar, sem
nú eru ofurseldar dauða og tortímingu yfirvofandi styrjaldar,
rennur áhyrgð hans upp fyrir honum með svo yfirþyrmandi
hætti, að hann biður ekil stríðsvagns síns, vin sinn Krishna,
að aka vagninum fram milli herjanna svo hann megi virða
þá fyrir sér áður en hin hrikalegu átök hefjast. — Þegar
Arjuna þannig er staddur mitt á milli fylkinganna ná til-
finningar hans yfirtökunum og hann fyllist hryggð yfir þeirri
miklu ógæfu, sem er í þann veginn að dynja yfir, þegar öll
þessi göfugu ættmenni eru i þann veginn að leggja út í hild-
arleik sem þennan, einungis fyrir togstreitu um veraldleg
völd og ga;ði. Tilhugsunin um hinar geigvænlegu og sorglegu
afleiðingar, þar sem mikill hluti hinnar göfugu ættar hlýtur
að verða útmáður, yfirbugar hann, og hann varpar frá sér
vopnum sinum og neitar að taka þátt í bardaganum. Sorgin
lamar hann og hugsunin um hina hörmulegu atburði sem í
vændum eru rænir hann kjarkinum og baráttuþreki hans. —
Það er á þessari örlagastundu og undir þessum þrúgandi
kringumstæðum sem vinur hans ekillinn á vígdreka hans,