Frjáls verslun - 01.01.2004, Blaðsíða 23

„DOMARINN
RÆÐUR!
Páll Gunnar Pálsson, framkvæmdastjóri Fjármálaeftirlitsins, er einn af dómurum
viðskiptalífsins. Þingmenn voru farnir að gagnrýna Björgólf fyrir að gefa Fjár-
málaeftirlitinu langt nef með svo miklum og kerfisbundnum kaupum í íslands-
banka án þess að hafa samband við Fjármálaeftirlitið.
Greinargerðin var eins og olía á eldinn
Það bætti heldur ekki úr skák að mitt i
allri orrahríð ijölmiðlanna um meint yfir-
tökuáform Björgólfs og Landsbankans á
Islandsbanka mátti lesa eftirfarandi í
greinargerð með tillögu til aðalfundar
Landsbankans sem haldinn var sl. laugar-
dag. Mörgum fannst sá texti virka frekar
eins og olía á eldinn:
„Bankaráðið telur brýnt að áfram verði
unnið að hagræðingu á íslenskum flármála-
markaði með auknu samstarfi og samruna
milli banka, sparisjóða og tryggingafélaga,
sérhæfðra íjárfestingarfélaga á markaði og
ennfremur að Landsbankinn haldi áfram að
kanna mögulega aukningu á starfsemi
erlendis, m.a. með kaupum á eignarhlutum
í fiármálaiyrirtækjum.
Bankaráð Landsbanka Islands hf.
hefur mótað þá stefnu að Landsbankinn
verði öflugur þátttakandi í slíkum aðgerðum og eigi kost á að
gefa út nýtt hlutafé vegna kaupa á eignum. Rétt er talið að
auka svigrúm bankaráðs til slíkra aðgerða.“
Hvers vegna barst yfirlýsingin svona seint? En víkjum
aftur að margfrægri yfirlýsingu Björgólfs um að umræðan
væri á villigötum. Margir hafa furðað sig á því hvers vegna
hann hafi ekki stöðvað umræðuna fyrr og „hreinsað borðið".
Miðað við að umræðan hafði verið röng og villandi fékk hún
að ganga átölulaust fyrir sig í ótrúlega langan tíma. Og yfir-
fysingin kom ekki fyrr en daginn eftir að þingmenn voru
farnir að gagnrýna Björgólf fyrir að gefa Fjármálaeftirlitinu
langt nef og ögra því á sama tima og hann ræddi um það á
Viðskiptaþingi að dómarinn réði og aldrei væri skipt um
reglur í miðjum fótboltaleik þótt þar væri tekist á af krafti og
allir væru ekki á eitt sáttir um gang leiksins.
„Það hlíta allir leikreglum og allir vita að dómarinn ræður.
Aldrei er skipt um reglur í miðjum leik til að knýja fram úrslit
sem er yfirvöldum, flölmiðlum eða einhveijum áhrifahópum
þóknanleg í hita leiksins," sagði Björgólfur á Viðskiptaþingi
og vöktu þessi orð hans athygli og ijölmiðlar vitnuðu stíft í
ræðu hans.
Þegar jrfirlýsingin kom hafði Fjármálaeftir-
litið þá þegar lýst því yfir að það ætlaði sér að
kanna hvort Landsbankinn væri með virkan
eignarhiuta í íslandsbanka og hveijir væru
eigendur framvirkra samninga sem bankinn
hefði gert.
Þrátt fyrir allan fréttaflutninginn af málinu
hefur Landsbankinn sjálfur gert lítið úr
kaupum sínum í Islandsbanka. I tilkynningu,
sem send var út miðvikudaginn 11. febrúar,
sagði Landsbankinn að hann ætti aðeins 4,39%
eignarhlut í íslandsbanka og það væri alls ekki
rétt að líta á Landsbankann og Burðarás,
dótturfélag Eimskips sem bankinn á hlut í, sem einn aðila. „En
þó svo það væri gert væri samanlagður eignarhluti þeirra í
íslandsbanka aðeins 9,59%.“ Miðað við alla umræðuna dagana
á undan fannst mörgum sem þessi tilkynning bankans hefði
sérkennilegan blæ yfir sér - líkt og verið væri að draga í land -
og að verið væri að afneita ættfræðinni; neita skyldleikanum á
milli Landsbankans og Eimskips.
Hver á hvað? Landsbankinn lagði þunga áherslu á að þótt
hann væri skráður fyrir 7,74% eignarhlut í Islandsbanka þá
væri framvirkur samningur við þriðja aðila um 3,35% af þeim
eignarhlut. Það var hins vegar sérkennilegt að engin tilraun
var gerð til þess af hálfu bankans að segja frá því hver þessi
þriðji aðili væri og hversu óskyldur hann væri Lands-
bankanum. Raunar drógu flestir þá ályktun að þarna væri
Werners-fjölskyldan á ferð. Sömuleiðis var sleppt að segja frá
því hver ætti 4,50% eignarhlutinn í Islandsbanka sem Lands-
bankinn í Lúxemborg væri skráður fyrir. Vitað er að hann
mun að mestu vera í eigu Werners-systkina sem eiga í það
heila um 5,36% eignarhlut í íslandsbanka. Systkinin gerðu
framvirkan samning við bankann um kaupin og mun
greiðslan verða innt af hendi í
apríl. En hefði ekki verið
tilvalið að segja frá því hver
ætti í raun eignarhlut Lands-
bankans í Lúxemborg fyrst á
annað borð var verið að leggja
svo mikið upp úr að útskýra
málið? Vissulega eru reglur
um bankaleynd í Lúxemborg
og íslandi strangar. En hefði
bankinn og Werners-ijöl-
skyldan ekki getað komið sér
saman um þetta. Ekki síst þar
sem bankinn lá orðið undir
Innan íslandsbanka var mjög
faríð að ræða um það í lok
síðasta árs hvort Kaldbakur á
Akureyri með þá Eirík S.
Jóhannsson, Þorstein Má
7 t
Baldvinsson og Jón Asgeir
Jóhannesson innanborðs, myndi
gera stórsókn á Islandsbanka í
byijun þessa árs og reyna að ná
þar stórum eignarhlut.
23