Ritmennt - 01.01.2005, Page 38

Ritmennt - 01.01.2005, Page 38
JÓN AÐALSTEINN IÓNSSON RITMENNT útg. af Sveinbirni Egilssyni 1844 bls. V. 58-60.) - Aths. J.Á. Ef nokkur til þess seilist, og eptir því grípur, frá þeim sömu líður það upp og flýr í burtu. Ó börn, sjáið þetta bréf, og vel athugið, sem fyrir eingilinn Michael er befalað og útsent. Hver sem nú vill erviði á sunnudögum fremja fyrir góz og penínga, sá er forbannaður. Þar fyrirbið eg yður, sem vera viljið guðs börn, að þér um sunnudaga ekkert erviði fremjið í mínu nafni, hvorki líkamlega, né með auðæfanna ágirnd. Baktalið ekki hver annan með yðar túngu, útsvallið ekki yðar ríkdómi ónytsamlega, fyrir syndir og ljótan lifnað og vondan. Svíkið ekki hina fátæku, föðurlausu og móðurlausu, né yðar náúnga. Útgefið ekki falskan vitnisburð, heldur talið sannleikann hver við annann, og verið sem bræður innbyrðis. En hver eð ei hefir þessa trú, sá sami er fordæmdur, og hans sál blífur fortöpuð að eilífu. Og hver sem þessu bréfi ekki trúir, sá er öldúngis glötunar sonur, og hefir hvorlci luklcu né blessunar að vænta. Og eg segi yður, bræður, að þetta bréf hefi eg sjálfur, Jesús Kristur með minni eigin guðdómshendi skrifað, og útgánga látið, og hver hér móti segir, sá er yfirgefinn, og skal ekki hafa hjálp af mér að eilífu. Og hver, sem þetta bréf hefir og opinberar það ekki, hann er forbannaður af kristilegri kirkju, eður guðs söfnuði, og yfirgefinn af minni almættis hendi. - Þetta bréf skal hver eptir öðrum skrifa, og þó þér hafið drýgt svo margar syndir, sem sandur á sjáfargrunni, og lauf á trjánum, gras á jörðu, stjörnur á himni, og dropar í regni, þá skulu þær yður verða fyrirgefnar að eilífu. En hver sem þessu bréfi ekki trúir, hann skal deya og hans börn eilíflega. Ó hó, snúið aptur til mín, annars hljótið þér að pínast í helvíti. Eg mun spyrja yður á þeim síðasta degi, og munuð þér þá ekki kunna að svara mér einu orði á móti þúsund, og það sökum yðar synda og afbrota. En hver sem þetta bréf í húsi hefir, eður hjá sér, eður á sér ber, hann skulu hvorlci skruggur, reiðarþrumur né óveð- rátta slá; hann skal verða vel forsvaraður fyrir eldi og vatni, og hjálplegur verða. Sömuleiðis hver helzt sem þetta bréf ber á sér, hann skal fá gleðilega velgeingni í þessum heimi, og að síð- ustu eilíft líf. Ó börn, haldið mín boð, sem eg hefi fyrir rninn eingil Michael sent og opinberað. Eg sá sann Jesús með minni eigin hendi skrifað hefi við Míkilborg, ei langt frá Frýborg. Og var sent þetta bréf til Kaupmannahafnar þann fyrsta dag mánaðarins Janúarí, sem vér köll- um nýársdag. Það skrifaðist anno Christi 1648." Fyrir þessa síðustu grein hefir handritið frá Hrafnhólum: „þetta skeði á því ári, þá datum skrifaðist anno 1647." Hvort árið sem er, er það alt það fyrsta, að brefið gæti verið komið hingað út 1648, eins og Espólín segir. - Aths. J.Á. í 2. útgáfu þjóðsagna Jóns Árnasonar frá 1956, IV. b., 85.-86. bls., er önnur gerð himnabréfs en hér hefur verið til umræðu. Er ljóst, að Jón Árnason hefur að minnsta kosti fengið send tvö mismunandi bréf. Sú gerð, sem hér er birt, er komin frá Jóni Sig- urðssyni í Steinum undir Eyjafjöllum og er næstum samhljóða Hb ömmu, en orðalags- munur nokltur. Þessari gerð fylgja nokkur formálsorð eða inngangsorð, sem eru vænt- anlega frá Jóni komin. Þau hljóða svo: „HIMNABRÉFIÐ Þó að bréf þetta lieyri ekki íslandi til, hvorlci heldur örnefnum, álfasögum né trölla, þá set ég það þó hér, þar eð það er þó eitt af hjátrúarflokkinum, því það bendir þó til og sýnir hverja trú almenningur hefir haft á þessleiðis fyrirheitum sem í bréfinu standa; hafa menn trúað því og trúa enn í dag - sumir hverj- ir - að það sé einhver styrkasti verndarengill mannkynsins á götum lífsins; sem dæmi þar upp á set ég fylgjandi sögu: - Sigríður Einarsdóttir hét kvenmaður suður í Garði. Hún lá á barns- sæng og greiddist ekki svo yfirsetukonur voru frá gengnar,- síðan var himnabréfið tekið og lesið yfir henni. Að því framförnu greiddist hún og þakk- aði hún því það. Hún var þá á Lambastöðum og sagði móður minni." Síðan lcemur sjálft liimnabréfið og er, eins og áður segir, bæði efnislega og eins að orða- lagi, mjög lílct Hb. Hér má og minna á bréfið frá Gaulverjabæ 1849 í þessu sambandi. 34
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172

x

Ritmennt

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.