Vera - 01.10.2002, Blaðsíða 3

leiðari I
Hvernig vilja karlar vera?
Hvernig eiga konur að vera og hvernig eiga karlar að vera? Þessi spurn-
ing snýst ekki bara um útlit, í okkar útlitsmiðaða samfélagi, hún snýst
líka um kynjahlutverk sem hafa breyst mjög undanfarin ár fyrir tilstuðl-
an kvennabaráttunnar. Störf og starfsvettvangur kvenna hefur breyst með
aukinni menntun og auknum styrk. Þær taka óhræddar að sér ýmis
stjórnunarstörf, þó þau séu enn flest í höndum karla, og þær eflast við
hverja raun. Um leið ala margar þeirra upp börn og stjórna heimili, í
auknum mæli með aðstoð makans ef hann er til staðar. En hvernig hefur
körlum tekist að höndla þessa breyttu stöðu - eru þeir í kreppu eða er það
bara karlmennskan sem er í kreppu?
Um þetta efni er fjallað í þema þessa blaðs. Margt bar á góma við undir-
búninginn og ýmsar myndir dregnar upp af stöðunni. Rætt var um hvort
karlar viti ekki hvernig þeir eiga að höndla þá tilveru að fá ekki sjálfkrafa
húsbóndavald um leið og brúðkaupsdagurinn er liðinn. Einnig hvort hin
sífellda Hellisbúaumræða sá flóttaleið til þess gamla tíma að karlar fengu
að sitja í friði og láta stjana við sig eftir að þeir komu þreyttir heim af
veiðum. Og nú er komin út enn ein bók sem staðhæfir að heilar kvenna
og karla starfi ólíkt - að karlar hlusti aldrei og konur geti ekki bakkað í
stæði. Hverjir skyldu hafa hag af því að fólk trúi slíkum staðhæfingum?
Ekki vantar heldur að afþreyingariðnaðurinn viðhaldi ímyndinni af
ósjálfbjarga og illa stöddum körlum. í þemanu er fjallað um þá ímynd
sem fram kemur bæði í erlendum framhaldsmyndum og nýjum íslensk-
um bíómyndum. Þar virðist eins og uppgjöf hafi heltekið karla eftir að
konur neituðu að lúta húsbóndavaldi þeirra og fóru að gera eitthvað í
sínum málum. Skyldi heilinn í þeim ekki hafa möguleika á að virkja
fleiri þætti í mannlegu eðli en frarn kemur í þessum myndum? Finnst
körlum allt í lagi að verða eins og Homer Simpson - eða er þetta bara
leti?
Um þessar mundir eru 20 ár síðan tímaritið VERA hóf göngu sína og víst
er að á þessum tíma hefur margt breyst í íslensku samfélagi. í tilefni
tímamótanna heimsótti blaðakona VERU Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur
borgarstjóra en það var einmitt kjör hennar og Guðrúnar Jónsdóttur í
borgarstjórn fyrir Kvennaframboðið sem fæddi VERU af sér. Saga VERU
og þau umbrot sem rætt er um í þema blaðsins eru samofin. Það hefur
alltaf verið hlutverk blaðsins að spegla samtímann út frá sjónarhóli
kvennabaráttunnar og sú barátta tekur einnig til þess nýja hlutverks sem
karlar fá í breyttu samfélagi. Ef vel tekst til munu breytt kynjahlutverk
nefnilega gefa báðum kynjum ótal nýja og skemmtilega möguleika.
/þ&S] ththrfdHyi
+PLÚS
Ungfrú ísland.is
fyrir að hætta við þátttöku í alheimsfegurðar-
samkeppni í Nígeríu í mótmælaskyni við dauða-
dóm yfir nígerísku konunni Aniina Lawal. Hún
fékk dóm um að verða grýtt til bana fyrir að
eignast barn utan hjónabands. Samstaða kvenna
alls staðar í heiminum hefur áhrif og getur breytt
heiminum.
Ólöf Guðný Valdimarsdóttir
varaþingmaður Framsóknarflokksins fyrir að gefa
ekki kost á sór til næstu alþingiskosninga vegna
stefnu Framsóknarflokksins í stóriðju- og virkjun-
armálum. Hún hefur staðið sig frábærlega í því að
fara eftir eigin sannfæringu en ekki flokkslínu.
Fleiri mættu taka hana sér til fyrirmyndar.
í skóm drekans
heimildamynd Hrannar Sveinsdóttur um þátt-
töku hennár í Ungfrú ísland.is árið 2000, fyrir að
koma nú loks fyrir almenningssjónir. Þökk sé
þeim sem komu að því að finna sátt í málinu. Lifi
tjáningarfrelsið!
-MÍNUS
íslenskar getraunir
fyrir sjónvarpsauglýsingu sem einkennist af kven-
fyrirlitningu. Textinn er eitthvað á þessa leið:
„Fyrst fengu þær kosningarétt, svo fengu þær bíl-
próf (kona sýnd sem ekki getur bakkað í stæði), í
framhaldi af því hættu þær að nenna að þrífa, svo
tóku þær af okkur einkadansinn. Hvað verður það
næst? Stöndum vörð um tippið..."
Forsætisráðherra
fyrir niðrandi ummæli um fólk sem þiggur aðstoð
hjálparstofnana hér á landi. Hann sagði að alltaf
sé til nóg af fólki sem vilji þiggja eittlivað ókeypis.
Veit hann ekki hvað bætur almannatrygginga eru
háar (lágar), hver lágmarkslaun í landinu eru og
hvað kostar að lifa og framfæra börn?
Eðlishyggjan
þar sem fullyrt er að kynin séu búin mismunandi
hæfileikum frá náttúrunnar hendi. Margar bækur
og leikrit hafa rokselst út á þetta og nú er enn ein
bókin að koma út. Svona hugmyndir gera það að
verkum að við hjökkum alltaf í sama farinu og
förum að trúa þvt að við getum engu breytt.