Vera - 01.10.2002, Side 25

hann að endingu að reiða sig á náð
og miskunn konu sinnar sem er
bæði jarðbundin og góð.
I þættinum Ladies man lítum
við inn til manns sem býr við sann-
kallað kvennaríki. Hann á konu og
tvær dætur, auk þess sem kjaftfor
móðir hans (sem hefur ýmsa „karl-
lega" eiginleika, spilar póker og
klæmist) dvelur hjá fjölskyldunni
löngum stundum. Hann er golfsjúk-
lingur og lítur út fyrir að vera a.m.k.
tíu árum eldri en eiginkonan. Gefið
er í skyn að maður þessi sé vilja-
laust verkfæri í höndum kvennanna
á heimilinu.
í Everybody loves Raymond er
Raymond iðulega milli steins og
sleggju. Konan heimavinnandi og er
sí og æ að brjóta saman tau, elda
eða vaska upp á meðan Raymond
vafrar um húsið og reynir að leysa
einhver vandamál sem komið hafa
upp í fjölskyldunni. Konan veit
alltaf allt betur en hann. Hún segir
Raymond eitthvað í byrjun og getur
svo sagt eftir á: „Ég sagði þér þetta!"
Nánasta fjölskylda Raymonds kem-
ur einnig mikið við sögu; foreldrar
hans og eldri bróðir, treggefinn lög-
regluþjónn. Þar er hið sama uppá
teningnum, móðirin stjórnar öllu
með harðri hendi, greindarvísitala
karlanna varla mikið hærri en skó-
númer þeirra. Þeir gangast upp í því
að vera gefið að borða og sitja löng-
um stundum við borðstofuborð og
bíða eftir kökum og eftirréttum sem
konurnar framreiða.
Og einn heitir Hómer
Karlarnir í þáttunum fjórum eiga
það allir sameiginlegt að vera mun
ólögulegri en eiginkonur þeirra,
sem allar eru undantekningalaust
innan kjörþyngdar, vel snyrtar og
bráðhuggulega klæddar. Þeir hafa
líka ákaflega sljóa dómgreind; eru
sífellt að láta glepjast af einhverri
vitleysu eins og að kaupa sér mótor-
hjól á gamals aldri, allt of dýrt golf-
sett, þeir týna líka hlutum, slasa sig
eða lenda í fangelsi fyrir slysni, eða
gera sig seka um að þykjast vita bet-
ur en eiginkonurnar sem eru mun
jarðbundnari, skynsamari og
greindari en eiginmennirnir og hafa
alltaf rétt fyrir sér. Oft koma upp
vandamál í þáttunum sem tengjast
vanmati karlsins á gáfum konu
sinnar. Karlinn hefur farið á bakvið
konuna með einhverjum hætti, hún
kemst að því af kænsku sinni og
hann þarf að súpa seyðið af mistök-
unum.
Samt sem áður eru allar þessar
gáfuðu konur heimavinnandi ef þau
hjónin eiga börn. Stöku sinnum fá
þær þá flugu í höfuðið að fara að
vinna í hlutastarfi, fara á námskeið
eða í skóla en þær virðast hafa litla
elju til þeirra verka. Þær eru heima
og hugsa um börnin og manninn.
I rauninni byggja allar þessar
karlmyndir á Hómer Simpson, þó
að vitaskuld séu þær ekki nærri
eins ýktar. Hómer er fullkominn
vanviti í öllu tilliti, barnauppeldi,
heimilisstörfum, félagslífi og sem
manneskja. Hann hefur til að bera
ýkta „karllega" eiginleika og hefur
gaman af að borða og glápa á sjón-
varpið, elskar tæki og íþróttir, er
sóðalegur, sköllóttur með stóra
ístru... og hann á konu, Marge, sem
er mun greindari en hann en stend-
ur þó fullkomlega við bakið á hon-
um í því sem hann tekur sér fyrir
hendur. Hann er
nefnilega, þrátt fyrir
greindarskortinn, fyr-
irvinna heimilisins
og höfuð fjölskyld-
unnar. Hann tekur
líka í krafti stöðu
sinnar ýmsar ákvarð-
anir sem koma misilla niður á fjöl-
skyldu hans. Hann ráðstafar t.a.m.
fjármunum í margs konar vitleysu,
þrátt fyrir aðvaranir konu sinnar
sem er heimavinnandi húsmóðir og
ræður þar af leiðandi ekki yfir
neinu fjármagni.
Simpsons þættirnir eru vægðar-
laus háðsádeila á bandarískt samfé-
lag. Afskræmdar teiknifígúrurnar
ánetjast ýmsu af því sem einkenna
telst þjóðarsál þessa heimshluta,
s.s. óhóflegu áti og sjónvarpsglápi,
kaup- og neysluæði, trú á stundar-
fyrirbrigði og skyndigróða. Vissu-
lega má hlæja hátt að Simpsons en
öllu gamni fylgir nokkur alvara.
Húsbóndar á sínu heimili
Þeir eru jú fyrirvinnan og konunum
er ráðstöfuð ákveðin upphæð til
þess að greiða reikninga heimilis-
í rauninni byggja allar þessar karlmyndir á
Hómer Simpson þó að vitaskuld séu þær
ekki nærri eins ýktar. Hómer er fullkominn
vanviti í öllu tilliti, barnauppeldi, heimilis-
störfum, félagslífi og sem manneskja.
í þættinum Ladies man lítum við inn til
manns sem býr við sannkallað kvennaríki.
ins. Það vekur nokkra undrun að
það skuli vera alveg skýrt í öllum
þáttunum að karlarnir, þrátt fyrir
dómgreindarleysið, fljótfærnina og
jafnvel vanvitaháttinn á köflum,
ráða alfarið yfir því fjármagni sem
kemur inn á heimilið. Allar stórar
ákvarðanir eru þó í höndum karl-
anna.
Aulinn Jim í According to Jim
heldur utanum fjármál heimilisins
og þegar farið er á veitingahús með
öðru fólki verður konan að biðja
mann sinn um að taka upp veskið
og borga fyrir matinn. Þetta gefur til
kynna að konan eigi ekki veski sjálf,
a.m.k. ekki veski sem peningar eru
í. Hún þarf að láta sér lynda að
maðurinn sé nískur vegna þess að
hún ræður ekki yfir neinu fjár-
magni. í einum þættinum skapaðist
krísuástand vegna þess að systir
konunnar, ung og einhleyp, lagði
það í vana sinn að gefa börnunum
þeirra dýrar gjafir. Þetta fyllti Jim
minnimáttarkennd og þegar hann
ætlaði að jafna metin með því að
borga reikninginn á veitingahúsi og
systirin sagði: „Hvers vegna leyf-
irðu mér ekki að borga, ég lref nú
einusinni hærri tekjur en þú," þá
var mælirinn fullur. Jim ásakaði
mágkonu sína um að gera lítið úr
sér fyrir framan konuna og börnin
og talaði ekki við hana um hríð. Að
kona skyldi hafa hærri tekjur en 25