Vera - 01.10.2002, Qupperneq 70

Margrét María Sigurðardóttir
frá Jafnréttisstofu
I
Jafnréttisstofa
Kynjuð opinber
fjárhagsáæt lanagerð!
Sumarið 2001 ákváðu norrænu fjármála- og jafnréttisráðuneytin í
Norrænu ráðherranefndinni að koma á fót sameiginlegu norrænu
fjármála- og jafnréttisverkefni með það að markmiði að samþætta
kynja- og jafnréttissjónarmið í norræna fjármálastefnu. Tilgangur
þessa var að koma á fót samstarfi milli ofangreindra aðila og þróa
tæki og aðferðir þannig að kynja- og jafnréttissjónarmið verði
notuð við opinbera fjárhagsáætlanagerð. Með þessu átti að
tryggja að sjónarmiðin verði sýnileg í norrænu velferðasamfélagi.
Frá því í janúar síðastliðinn hefur verið starfandi
norrænn vinnuhópur vegna þessa. I hópnum eru
einn fulltrúi frá fjármálaráðuneyti og annar frá jafn-
réttisyfirvöldum í hverju þátttökulandi, en þau eru
auk íslands, Danmörk, Noregur, Svíþjóð og Finn-
land. Hópur þessi hefur hist reglulega, unnið að
stefnumótun, viðað að sér upp-
lýsingum og fleira. Nú liggja
fyrir drög að skýrslu um
efnið.
Erlendis hefur þetta
verið kallað „gender bud-
geting", en það er að nota
kynja- og jafnróttissjónar-
mið í opinberri fjárlaga-
gerð / fjárhagsáætlana-
gerð. Með því er verið
að leiða saman tvo að-
skilda málaflokka í stjórn-
sýslunni, þ.e. fjármálageir-
ann og jafnréttisgeirann, til að
vinna saman. Víða um heim er
slík vinna vel á veg komin svo sem
í Ástralíu, Bretlandi og Suður-Afríku.
Þegar farið er að skoða notkun á opinberu fé á
þennan hátt þá hefur ýmislegt óvænt komið í ljós.
Opinberum fjármunum er oft misjafnlega varið eftir
kynferði. í þessu getur reynst vera dulið misrótti
milli kynjanna. Dæmi um þetta er t.d. frá Ástralíu en
þar var farið að hugleiða að gera hraðbraut milli
tveggja staða. Þegar farið var að skoða málið betur
kom í ljós að þau sem myndu nota hraðbrautina
væru 80% karlmenn og 20% konur. Þá var farið í að
kanna af hverju þetta væri svona en þá kom Ijós að
við hraðbrautina hafði láðst að
tengja skóla, leikskóla og fleiri
þjónustuaðila sem konur leita
meira til á leið milli staða. Því yrði
mun meira af opinberu fé í þessu
tilfelli notað í þágu karlmanna. Til
þess að jafna þennan mun voru
gerðar breytingar á upphaf-
legu framkvæmdinni.
Málið getur að sjálf-
sögðu einnig verið
þannig að mun
meira af opinberu
fé í ákveðnu máli
sé varið í þágu
kvenna frekar en
karla. En með
þessu er hægt að
taka meðvitaðri
ákvarðanir um notk-
un og dreifing á opin-
beru fjármagni.
Hugmyndin um róttlæti og
jafnrótti á sér djúpar rætur í vitund
fólks hér á landi og á Norðurlönd-
um. Því er viðbúið að næstu árin
verði í auknum mæli farið í að
skoða opinbera fjármálastjórnun
með hliðsjón af kynferði og þannig
tryggja betri og sanngjarnari dreif-
ingu á opinberum fjármunum til
hagsbóta fyrir samfélagið í heild.
http://www.internationalbudget.org/
resources/library/GenderBudget.pdf