Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1950, Qupperneq 152
134
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA
Af eðlilegum ástæðum hefir Snæfell alltaf
verið ein af fámennustu deildum Þjóðræknis-
félagsins, en eigi að síður mun hún vera ein
af þeim elztu, var stofnuð í jan. 1923, er því
fullra tuttugu og sjö ára . Séra Jónas A Sig-
urðsson var þá prestur þar vestra. En hann
var eins og kunnugt er eldheitur áhugamaður
um þjóðræknismálin og hafði auk þess verið
kosinn forseti aðalfélagsins árið áður. Hann
mun því hafa sætt sig illa við það, að ekki
væri nein skipulögð þjóðræknissamtök í sinni
heimabygð. Að minsta kosti boðaði hann tíl
fundar í jan. 1923, þar sem ræða skyldi um
stofnun Þjóðræknisfélags deildar. Á þeim
fundi var deild stofnuð og nefnd ”Snæfell”.
Nafngefandinn mun hafa verið Austfirðing-
ur, sem í æsku hafði oft séð Snæfells-tindinn
‘‘háa hreina”.
Stofncndur voru 20 og aldrei mun meðlima-
talan hafa orðið mikið hærri en það, og ekki
heldur stórum minni, og mun svo enn vera.
Því þó mikill meirihluti stofnendanna hafi
nú safnast til feðra sinna, hefir tekist að fylla
, skörðin að mestu, með yngri mönnum og það
spáir einmitt góðti um framtíð deildarinnar.
Lestrarfélag hafði verið starfandi í bygðinni
frá því á fyrstu landnámsárum, sem átti dá-
htið safn af úrvals bókum, en var nú orðið svo
fáment að erviðleikar voru á að starfrækja
það. Það varð því að samningum, með lestrar-
félaginu og hinni nýstofnuðu þjóðræknisdeild,
að hún fcngi bókasafn félagsins til afnota
með því skilyrði, að ef deildin félli niður og
hætti störfum þá skyldi bókasafnið ganga til
aðalfélagsins i Winnipeg. Þetta var hið mesta
happ fyrir deildina, enda komst starfsemin
brátt í jjað horf, að bókasafnið var aukið, eft-
ir því sem tekjur leyfðu. Gengist var og fyrir
árlegum þjóðminningar samkomum og öðr-
um íslenzkum samkomum við og við, og mun
sú starfsaðferð haldast við enn.
Þess er jrví að vænta, að ef þeirra forustu-
manna sem nú standa fyrir málum deildar-
innar nýtur við, að þá muni hún geta hald-
ið starfinu áfram, enn um hríð.
Virðingafylst
Einar Sigurðsson.
Miss Vídal stakk upp á og Sigurður Bald-
vinsson studdi, að skýrslunni sé veitt móttaka.
Samþykt.
Þingnefndarálit í samvinnu málum við fsland
Framsögumaður G. L. Jóhannsson
1. Þingið fagnar því, að þeir heiðursfélagar
vorir, dr. Vilhjálmur Stefánsson og Guð-
mundur dómari Grímson og frúr þeirra gátu
þegið virðulegt boð Þjóðræknisfélags Islands
og ríkisstjórnarinnar og heimsótt ættjörðina
síðastliðið sumar; telur þingið, að með því
hafi Vestur-íslendingum almennt verið sómi
sýndur og að heimsókn þessi hafi styrkt ætt-
arböndin yfir hafið.
2. Þingið lætur í ljósi ánægju sína yfir
komu góðra gesla heiman um haf á liðnu ári,
og þá sérstaklega yfir heimsókn þeirra dr.
Þorkels Jóhannessonar prófessors og Stein-
gríms Jónssonár rafmagnsstjóra, ásamt frúm
þeirra. Þá fagnar þingið því mjög, að hér er
staddur sem gestur þess Gunnar Pálsson söng-
vari frá New York til þess að skemmta oss með
söng og myndasýningu, og vottar honum inni-
lega þökk fyrir komuna.
3. Þinginu er það ánægjuefni, að margir
Vestur-íslendingar hafa á árinu heimsótt ætt-
jörðina. Sérstaklega vill þingið þakka það
kynningarstarf, sem sér Halldór E. Johnson
vann á Islandi með kveðjufluttningi sínum í
ræðum og útvarpi, og séra Sveinbjöm S. Ólafs-
son með kirkjuræðum sínum og öðrum ræð-
um. Er allt slíkt starf traustur þáttur í brúar-
byggingunni yfir hafið.
4. Þar sem vitað er, að undanfarið hafa
verið gerðar eigi allfáar kvikmyndir af Islandi
— landi og þjóð, atvinnu- og menningarlífi —
vill þingið beina því til væntanlegrar stjórnar-
nefndar, að hún leiti fyrir sér, í samráði við
Þjóðræknisfélagið á íslandi, um útvegun á
kvikmyndum af íslandi í litum, sem nota
mætti á samkomum deilda Þjóðræknisfélags
vors og gæti með þeim hætti orðið öflugur
liður í útbreiðslu- og fræðslustarfi félagsins.
5. Þingið vill halda vakandi jreirri hug-
mynd, að æskilegt væri að bjóða hingað vest-
ur á vegum félagsins skáldi eða fræðimanni,
eða öðrum menningarfrömuði frá lslandi, til
ræðuhakla eða upplesturs á samkomum, er
félagið sjálft eða deildir þess stæðu að, eins
og vel hefir áður gefist.
Grettir Leo Jóhannsson.
Richard Beck
Böðvar H. Jakobsson
E. Sigurðsson
Á þjóðræknisþingi í Winnipeg 21. febr. 1950