Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1960, Blaðsíða 43

SVIPLEIFTUR ÚR SUMARDVÖL Á ÍSLANDI
25
hann er athafnamaður mikill og for-
ystumaður þeirra Grímseyinga, og
var gaman við hann að ræða.
Mikla þökk skuldum við félagar
einnig Einari Einarssyni, er fylgdi
okkur um eyjuna, sagði okkur margt
úr sögu hennar og fræddi okkur um
staðhætti að öðru leyti, en hann er
greindur og glöggur fróðleiksmaður,
og einnig fágætur hagleiksmaður.
Að sjálfsögðu komum við í Gríms-
eyjarkirkju, og þótti mér mikið til
hennar koma. Er henni, afstöðu eyj-
arbúa til hennar og þætti Einars
Einarssonar í viðhaldi hennar ágæt-
lega lýst í eftirfarandi orðum í
prýðilegri grein Rósbergs G. Snæ-
dals „Hinkrað við á heimskauts-
baugi“ í þáttasafni hans Fólk og
fjöll (Akureyri 1959):
„Brauðinu þjónar (síðan 1953) séra
Pétur Sigurgeirsson prestur á Akur-
eyri. í Miðgörðum er snotur, en
gömul timburkirkja og hafa Gríms-
eyingar nýlega gert hana upp og
Prýtt með ýmsu móti, svo nú er hún
eitthvert geðþekkasta guðshús, sem
ég hef komið í. Öllum eyjarbúum
þykir vænt um kirkju sína, en mest
á hún þó í þessu tilliti að þakka
einum manni, sem er aðfluttur fyrir
nokkrum árum, Einari Einarssyni
smið og þjóðhaga. Hann hefur séð
nm endurbætur á kirkjunni yzt sem
innst og gefið henni marga kjör-
Sripi, smíðaða með eigin höndum,
svo sem skírnarfont, gestabók og
útihurð, allt listilega útskorið. For-
login virðast í þessu tilfelli hafa
verið vilholl litlu eyjarkirkjunni og
þannig hafa Grímseyingar oft og
einatt hlotið höpp og happasend-
ingar.“
Við félagar komum einnig á flesta
bæi á eyjunni, og alls staðar voru
viðtökurnar jafn alúðlegar, en húsa-
kynni eru þar nú prýðileg, torfbæ-
irnir með öllu að kalla má úr sög-
unni. Að sjálfsögðu lögðum við leið
okkar að Básum, nyrzta bæ á ís-
landi, sem mun vera rétt á heim-
skautsbaugnum eða við hann. Torf-
bærinn þar er ekki lengur í byggð,
en nýtt steinhús er að rísa við hlið-
ina á honum. Þannig mætist það
gamla og nýja í Grímsey, eins og
svo víða annars staðar á íslandi með
ýmsum hætti, þar sem orðið hefur
gjörbylting í athafna- og þjóðlífinu
á örstuttum tíma.
Minnisstæð verður mér einnig
koman heim til hans Stefáns Eð-
valdssonar í Vallakoti, sem er gam-
all og veðurbarinn siggarpur og
harmoníkuleikari þeirra Grímsey-
inga. Séra Pétur Sigurgeirsson, er
var, eins og fyrr segir, með í ferð-
inni, spurði Stefán, hvort hann ætl-
aði ekki að spila fyrir mig á har-
moníkuna sína. Varð hann vel við
þeim tilmælum og lék af miklum
fimleik og fjöri nokkur danslög,
sem voru mér flest gamalkunn frá
því á yngri árum mínum austur á
Reyðarfirði, þegar maður lét sig
ekki muna um það að dansa alla
nóttina, snara sér svo úr spariföt-
unum og í sjófötin og leggja af stað
í róður að morgni. Og satt að segja
kom Stefán mér í svo glatt skap
með hressilegu harmoníkuspili sínu,
að ég hefði helzt viljað grípa ein-
hverja blómarósina í Grímsey í fang
mér og þjóta með hana af stað í
dillandi valsi, en það verður að bíða
betri tíma.
En svo ég hverfi aftur að Gríms-
eyingum, þá eru þeir nú á milli 60
og 70 talsins, og er það til marks
um athafnasemi þeirra, að þeir eru