Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1960, Page 68

DR. J. P. PÁLSSON:
Gimliför mín
OPIÐ BRÉF TIL
GAMAL-GÓÐKUNNINGJA
I.
Mín elskanlegu:
Einungis fyrir vinsamleg tilmæli
ykkar er eftirfarandi fantasía skrif-
uð og látin á þrykk út ganga. Hljót-
ist illt af, eruð þið „með í synd-
inni“. Málefnið, til umræðu, settuð
þið mér í sjálfsvald, og er ég ykkur
þakklátur fyrir; því, í vali þess skal
varlega farið. Um sjálfstæðar, rök-
studdar skoðanir er ekki að ræða.
Þær valda misklíð og þrætum og
rjúfa friðinn; en hann þrá menn-
irnir nú framar öllum öðrum guðs-
gjöfum. Kemur öllum stjórnvitring-
um lýðræðisins saman um, að allir,
sem frelsinu unna og elska friðinn,
verði að mæla einum munni það,
sem aðrir mæla; og þó það kosti
nokkra sérvitringa og egghöfða sál
og samvizku, sé það lítilvæg fórn
góðu málefni, ef miðað er við fjár-
framlög til A- og H-sprengja og
sannleiksdollara. Má svo heita, að
speki þessi sé löggilt siðaboð; og hver
sem það brýtur á makkarþýfið á
fæti.
Ekki mun sammælissiðboðið taka
út fyrir svæði ins veraldlega. Inn-
an þess vébanda er vit mannsins,
reynsla og þekking hans á raun-
verunni. Á þessu hafa gæzlumenn
siðboðsins vakandi auga. Hins vegar
er lítið eftirlit haft á mannssálinni
í inum andlega heimi. Að hún haldi
sig þar, er aðalatriðið og má ralla
eftir vild, laus hafta og helsis jarð-
neskrar skynjunar og skilnings; því
þar er hvorki tími né rúm. Þar er
vitleysan vit, og vanþekkingin speki.
Þar finna þeir einir in hinztu rök,
sem ekkert þekkja til náttúruvís-
inda: greinargerð og lokaskýringu
á sköpun heimsins gefa þeir einir,
sem aldrei námu stjörnu- og jarð-
fræði; og algert óvit á líffræði og
öðrum greinum þar að lútandi, er
aðalskilyrðið fyrir fullkominni þekk-
ingu á upprisu holdsins og eilífu lífi
með ameni og öllu saman.
Að svo mæltu vona ég, að ykkur
skiljist hvers vegna ég kýs inn
andlega heim til skriflegra umsvifa,
og vel það efni til umræðu, sem ég
ber ekkert skynbragð á, og ku til-
heyra andlegum málum, sem sé
myndlist.
Ekki er nú sálarþrekið meira en
það, að einsamall treysti ég mér
ekki út í ómæli andans. Er varla
draugrænn, hvað þá meira. Bið
ykkur því, nei, býð ykkur, að slást
í förina og standa með mér, meðan
á fantasíunni stendur. Fyrir ykkur
bóka ég hana og álít sanngjarnt, að
þið leggið þar eitthvað til. Hugsa
mér að krydda spjallið með athug-
unum ykkar og upphrópunum, reyn-
ist þær sæmilega vitlausar. Því
miður mun ég ekki ætíð fara orð-
rétt með. Ráða því eðlileg elliglöp;
og eru þau in gildasta afsökun. Fyr-