Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1926, Side 22

20
TlMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
æskufélagi Jóns og frændi, var þá
oddviti sýslunefndar Suður-Þing-
eyjarsýslu og var hann vanur aS
•bjóða nefndinni aS loknum fundi
til kveldverSar o.s.frv. Nú bauS
hann Jóni meS okkur í gildiS. Eft-
ir máltíS v,ar sezt aS fljótandi
glaSningu. Þá var banniS óskoll-
iS á. Oddviti lióf glasiS og ávarp-
aSi nefndina. En ýmsir nefndar-
menn tóku undir og voru margar
ræSur samdar um kvöldiS og farið
allvíSa. Einn þeirra, sem töluSu,
var Jón Stefánsson. Og þá sá eg
hann kátastan. Hann kunni þá
list aS tala stutt, en segja þó mik-
iS. Og þá ljómaSi af karlinum.
Hann liló víst sjaldan upphátt. En
þarna brosti hann einkennilega
vel. Mig' minnir, aS 'hann flytti
þrjár ræSur. En aS lokum sagSi
hann upp úr sér sögu — dýrasögu
sem liann mun hafa sett saman,
meSan liann lá í sárum. Eg hygg,
aS sú saga hafi ekki komist á papp-
íra. — Til er mynd af Jóni, í ÓSni,
ef eg man rétt. Hún er svo tekin
og gerS, aS því líkust er, sem tekin
hafi veriS af honurn uppgefnum
eftir tólf klukkustunda votabands-
binding — reyndar lík honum,
bóndanum. En skáldiS, sést ekki,
bólar ekki vitund á því.—En þarna
í aftansskininu hjá sýslumannin-
um sást andans maSurinn. Þá
hefSi átt aS grípa liann í ljós-
myndavél. Listmálari hefSi get-
aS gert góSa mynd af Jóni enn meS
því móti, aS hafa myndina fvrir
sér og aSstoð þess aS auk, sem
var viSstaddur þetta kveld. Mest-
ur .bjarmi fór um andlitiS, þegar
hann sagSi söguna. OrSbragSiS
var liiS sama, sem á sögum hans,
þeim beztu. En ekki veit eg, hvort
hann kunni söguna, eSa hitt var
heldur, aS honum væri orSsnildin
svo tiltæk, aS hann gæti kosiS sér
orS í hendingskasti, vængjaSur af
víng'leSi, og hinni kætinni, aS vera
aftur heill heilsu.
Jón Stéfánsson virtist vera í
framgöngu stoltur maSur og
hversdagslega var hann fálátur
og stuttur í spuna. En þetta kvöld
var hann höfSinglegur. HöfuS-
burSurinn líkur því, sem Hilmar
Finsen landshöfSingi hafSi, eftir
myndum aS dæma.
Flestum persónum í sögum
Gjallanda svipar til hans, svo sem
eg gat um áSur í þessu erindi. Og
hann tekur oft myndir sínar í aft-
ansskininu, eSa aS leiSarlokum.
Þann ko.st velja höfundar sumir,
þegar þeir sjálfir eldast, og eru
teknir til aS horfa um öxl. MeS
því móti er og hægt aS komast af
meS styttri frásögn, en ella. Og
roskinn rithöf. uggir um frestinn.
Þorgils getur þess í áritunar-
orSum, sem fylgja Ritsafni hans,
að hann liafi byrjaS aS rita sögur
sínar í uppreisnarliug. En þarna
í aftansskininu hjá sýslunefndinni
bólaSi ekki á þessháttar manni.
Þar stóS liann í skarlatskikkju and-
ans mannsins, rjóSur af víngleSi
og áhuga ræSumannsins, sigur-
glaSur eftir sjúkdómsvinninginn,
liöfSinglegur og þó látlaus, nær
tækur á ræSuefni, og þó víSförull.
ÁSur en Jón lagSist á skurSar-
borSiS, ritaS hann — aS sögn —
bréf f jölskyldu sinni, en sendi þaS
ekki lieim, lét svo um mælt, aS þaS