Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1926, Qupperneq 95

KRAFTAVERK OG ANDLEGAR EÆKNINGAR.
93
fyrir það mun .þó enn sem fyr
snögg liræðsla og kvíði koma
mönnum til að knýja á náðardyr
hins alvalda. Þessu til sönnunar
set eg liér sögukorn, sem gerðist
fyrir stuttu:
Menn voru á ferð á Grímsevjar-
sundi á opnum .bát og gerði aftaka
bvassviðri, svo alt ætlaði um koll
að keyra. Þá lögðust kásetar á
á bæn og báðu um gott veður.
Eftir það brá við og fór að kyrra
og gerði indælt veður. Einn skip-
verjanna liefir sagt þessa sögu og
lýsti hann því, hvernig snögglega
skipaðist við eftir að þeir allir
og hann meði höfðu kropið á kné,
hræddir, og beðið líkt og lærisvein-
arnir forðum: Hjálpa þú oss, því
vér. förumst. Og hann bætti við:
“þá lægði storminn, og veðrið
batnaði svo, að ekkert var lengur
að óttast. En andsk. . . . skanun-
aðist eg mín á eftir.”
Sumir myndu ímynda sér, að
maðurinn hafi meint orðin þannig,
að hann hafi skammast sín fyrir
hræðsluna, en aðrir hafa fyrir
satt, að í rauninni liafi hann
skammast sín bæði fyrir hræðsl-
una, og þó einkum fyrir hjátrúna.
Það sem áður var rétt trú, er orð-
ið að hjátrú.
Nýir siðir með nýjum tímum.
Alt gengur í bylgjum. Trú og hjá-
trú líka. Nú hafa um hríð verið
góðir tímar og vellíðan í landi.
Þess vegna máske bænræknin
minni. Á neyðartímum og nætur-
myrkrum þrífst bænrræknin bezt.
Þá vaknar hræðsla: myrkhræðsla,
dauðahræðsla og guðhræðsla.
“í felmtri nætur er feigðin nærri,
þá dagur ljómar er dauðinn fjarri”
—segir Stefán frá Iivítadal.
III.
Frá fornu fari hefir reynst tor-
velt, nema einstöku- afreksmönn-
um helgisagnanna, að gera krafta-
verk. En margir prestar eru hætt-
ir að trúa þeim sögum, og er því
engin furða, þó að almenningur sé
einnig orðinn vantrúaður. 1 stað
þess bólar nú aftur á þeirri trú,
að kraftaverk geti orðið fyrir til-
stilli anda úr öðrum heimi, líkt og
fyrrum, þegar menn hétu á hina
helgu biskupa og aðra dýrðlinga.
Andatrúin hefir vakið upp að
nýju lækningarnar með ákalli
framliðinna. En nú eru það ekki
lengur framliðnir klerkar eða
guðsgæðingar, sem ansa kallinu,
heldur fyrverandi lælmar eða
skottulæknar. Og þeir koma sjálf-
ir í eigin andlegu persónu til sjúk-
lingsins og dedúa við hann alla-
vegana líkt og vér jarðarmaðk-
arnir, læknar þessa heims. En
stundum gera þeir aðeins vart við
sig líkt og snöggur rafmagnskipp-
ur eða draumsjón, og það nægir.
Sérstaklega hefir farið orð af
huldumannmum í Öxnafelli hér í
Eyjafirði, en hann kallar sig
Friðrik og’ er haldinn að vera andi
framliðins manns, sem enginn veit
frekar deili á, en sem í lifanda lífi
muni hafa fengist við lækningar
og’ fullnumist síðan annars heims.
Það var um tíma talsverður á-
trúnaður á þettá hér í firðinum og
leituðu margir sér heilsubótar hjá
honum með hjálp skygnu stúlk-
unnar, Margrétar í Öxnafelli, sem