Árbók VFÍ/TFÍ - 01.01.1997, Blaðsíða 167

Tækniannáll 165
Afkoma: Tap var á rekstri Áburðarverksmiðjunnar hf. á árinu 1995 sem nemur 82,8 milljón-
um króna. Eru það mikil umskipti frá afkomu undanfarinna ára. Selt magn dróst saman um
3,3% frá því sem selt var árið 1994. Söluverð áburðar var að meðaltali 3,4% lægra á árinu
1995 en á árinu 1994. Afsláttur til viðskiptavina sem kaupa ntikið magn var aukinn verulega.
Mikil verðhækkun varð á innfluttu hráefni. Bilanir í vetnisverksmiðju í desembermánuði
1995 leiddu til aukins viðhaldskostnaðar og samdráttar í framleiðslu.
Fjárfestingar: Endurnýjun á véla- og tækjabúnaði nam samtals 29,8 milljónum króna á
árinu. Á árinu keypti Áburðarverksmiðjan hf. hlutabréf fyrir 24,5 milljónir króna í fyrirtækinu
Alanx Corporation í Delaware í Bandaríkjunum. Þar með á Áburðarverksmiðjan hf. 10% hlut
í Alanx Corporation.
Frjáls viðskipti ineð áburð: f ársbyrjun 1995 var lögboðinn einkaréttur Áburðarverksmiðj-
unnar hf. til að framleiða og selja tilbúinn áburð hér á landi afnuminn. Árið 1995 var því
fyrsta árið í sögu fyrirtækisins sem það stendur frammi fyrir óheftri samkeppni. Stjórn og
stjórnendum fyrirtækisins var ljóst að erfitt gat verið að fóta sig við hinar nýju aðstæður þar
sem ekki var ljóst hvort og þá með hvaða hætti hugsanlegir keppinautar reyndu að hasla sér
völl á markaðinum hér á landi. íslenski markaðurinn er mjög lítill og Áburðarverksmiðjunni
hf. nauðsynlegt að halda sem stærstum hlut hans. Með þessar aðstæður í huga var verð á
áburði frá Áburðarverksmiðjunni hf. lækkað og afsláttur til stórkaupenda aukinn. Nokkrar
tilraunir voru gerðar til innflutnings. Þær tilraunir leiddu ekki til mikils árangurs því ein-
ungis voru flutt inn 350 tonn af áburði á árinu 1995 af samkeppnisaðilum Áburðarverk-
smiðjunnar hf.
Onnur mál: Áburðarverksmiðjan hf. hefur á undanförnum árum leitað leiða til þess að styrkja
rekstur sinn. Stærsta verkefnið í þeim efnum var þátttaka Áburðarverksmiðjunnar hf. í for-
athugun á rekstri sinkverksmiðju á Islandi. Forathugun þessari lauk í árslok 1994. Auk Áburð-
arverksmiðjunnar hf. og Markaðsskrifstofu iðnaðarráðuneytisins og Landsvirkjunar stóðu banda-
rísku fyrirtækin Allied Resource Corporation og Horsehead Industries Inc. að þessari athug-
un. Bandarísku fyrirtækin héldu áfram vinnu við þetta verkefni fyrri hluta árs 1995 og beind-
ist sú vinna fyrst og fremst að því að afla hráefnis fyrir hugsanlega sinkverksmiðju. Það gekk
ekki sem skyldi og var ákveðið að fresta verkefninu um sinn en taka það upp aftur þegar að-
stæður til hráefnisöflunar eru taldar betri.
Með kaupum Áburðarverksmiðjunnar hf. á hlutabréfunum í Alanx Corporation í Dela-
ware komst á samstarf við framleiðslufyrirtækið Alanx Wear Solutions, sem Alanx Corpora-
tion rekur. Umrætt fyrirtæki framleiðir vélahluta úr slitþolnu keramiki. Samstarfið hefur þann
tilgang að reisa og reka Alanx verksmiðju í Gufunesi. Verksmiðja þessi gæti veitt 20 manns
atvinnu og nýtt ónotaðar eignir Áburðarverksmiðjunnar hf.
Auk þess setn hér að framan greinir er í samstarfi við innlenda og erlenda aðila unnið að
könnunum á nokkrum iðnaðarkostum sent starfrækja mætti í Gufunesi. Kannanir þessar eru
ekki það langt komnar að tilefni sé að greina frá þeim nánar.
5.2.4 Steinullarverksmiðjan hf.
Rekstur: Rekstur Steinullarverksmiðjunnar hf. gekk að mörgu leyti vel á árinu 1995. Alls voru
framleidd um 7.250 tonn í verksmiðjunni, sem er það mesta sem framleitt hefur verið frá því
að verksmiðjan tók til starfa árið 1985 og er aukningin um 21,5% frá árinu á undan. Fram-