Læknablaðið - 15.01.1990, Blaðsíða 11

LÆKNABLAÐIÐ
9
árið 1978, þann sem nú er í gildi. Skiptir það
raunar ekki máli, hvort heitið er nefnt berum
orðum, vegna þess að samkvæmt lögum
Læknafélags Islands eru Alþjóðasiðareglur
lækna lagðar til grundvallar þeim Codex
Ethicus, sem það setur meðlimum sínum og
Alþjóðasiðareglur lækna eru aftur byggðar á
Genfarheitinu.
ALÞJÓÐASIÐAREGLUR LÆKNA
Þessar reglur (The Intemational Code of
Medical Ethics) (6) voru samþykktar á þriðja
allsherjarþinginu í London 1949. Þeim var
breytt á tuttugasta og öðru þinginu í Sidney
1968 og á þrítugasta og fimmta þinginu í
Feneyjum 1983:
Almennar skyldur lœkna
* Lækni ber ávallt að sýna af sér hina
ákjósanlegustu faglegu heðgun.
* Læknir á ekki að leyfa hagnaðarhvöt að
hafa áhrif á frjálsa og óháða beitingu
fagmannlegs álits í þágu sjúklings.
* Lækni ber, í öllu læknisstarfi, að helga
sig því að veita kunnáttusamlega
læknisþjónustu, öðmm óháður að því er
varðar tækni og siðferði, af samúð og með
virðingu fyrir mannlegri reisn.
* Lækni ber að koma heiðarlega fram við
sjúklinga og starfsbræður, honum ber að
leggja sig fram um það, að fletta ofan af
læknum þeim sem áfátt er í skapgerð eða
fæmi eða viðhafa svik og blekkingar.
* Eftirfarandi breytni telst siðfræðilega röng:
a) eigin auglýsingar læknis, nema að leyfðar
séu í landslögum og siðareglum læknafélags
viðkomandi lands.
b) Greiðsla eða móttaka hverrar þeirrar
þóknunar eða annarrar umbunar, sem
eingöngu er ætlað að tryggja tilvísun sjúklings
eða kemur fyrir ávísun lyfja eða er fyrir að
vísa sjúklingi á tilteknar upplýsingar.
* Lækni ber að virða rétt sjúklinga,
starfsbræðra og annarra
heilbrigðisstarfsmanna og honum ber að
vemda trúnaðarmál sjúklinga.
* Lækni ber, þegar hann veitir
læknisþjónustu, sem gæti haft þau áhrif að
veikja líkamlegt og andlegt ástand sjúklings,
að taka einungis mið af hagsmunum
sjúklings.
* Lækni ber að gæta ítrastu varfæmi, þegar
hann greinir frá uppgötvunum eða nýrri
tækni eða meðferð á öðmm vettvangi en
fyrir starfsbræður.
* Lækni ber að staðfesta það eitt, sem hann
hefir sjálfur sannprófað.
Skyldur lœkna við þá sem sjúkir eru
* Lækni ber ávallt að hafa í huga þá skyldu
að viðhalda mannlegu lífi.
* Lækni ber að sýna sjúklingum sínum
fullkomna hollustu og láta þeim í té öll
úrræði vísinda sinna. Sé rannsókn eða
meðferð eigi á færi læknisins ber honum
ávallt að kalla til lækni, sem hefir til að
bera nauðsynlega fæmi.
* Lækni ber að viðhalda algerri leynd um
allt það, sem hann veit um sjúkling sinn,
jafnvel eftir að sjúklingur er látinn.
* Lækni ber af mannúðarástæðum að veita
neyðarhjálp, nema að hann sé þess fullviss,
að aðrir séu fúsir og færir um, að veita slflca
meðferð.
Skyldur lœkna hvers við annan
* Lækni ber að breyta við stéttarbræður sína
á þann hátt, sem hann óskaði eftir að þeir
breyttu við hann.
* Lækni ber að hafa í heiðri frumreglur
Genfarheitisins, sem Alþjóðafélag lækna
hefir samþykkt.
Á þessu stigi nægir að vitna til Codex Ethicus,
sem birtur var í Handbók lækna 1983 og í
Handbók um siðamál lækna 1987 (7).
ALMENNAR SIÐAREGLUR OG
SÉRHÆFÐAR
Þær siðareglur lækna, sem hér fóm á
undan og aðrar, sem fylgja á eftir síðar,
tilgreina forskriftarstaðla í læknisstarfi og í
læknisfræðirannsóknum.
Hér þarf að hafa í huga, að auk sérhæfðra
siðareglna sem ætlað er að stýra gerðum
starfsstétta, virka í hverju samfélagi siðareglur,
sem gilda um alla menn jafnt. Almennar
siðareglur af þessu tagi geyma siðferðilegar
gmnnreglur og gmnnmeginreglur. Verður gerð