Læknablaðið - 15.01.1990, Síða 68

62
LÆKNABLAÐIÐ
þeirra. Ráðherra ákveður fyrirkomulag
eftirlitsins að fengnum tillögum landlæknis
og Lyfjaeftirlits ríkisins. Nær þetta einnig
til eigin notkunar læknis. Um skráningu og
skil á skýrslum fer eftir nánari ákvörðun
ráðherra. Hlíti sá sem lögð hefur verið
á skráningarskylda ekki fyrirmælum eða
verði hann uppvís að því að ávísa lyfjum
þannig að óhæfilegt þykir leggur landlæknir
málið fyrir ráðherra sem er þá heimilt
að svipta lækninn leyfi til þess að ávísa
lyfjum, öllum eða einstökum flokkum, enda
þyki ekki ástæða til að beita ákvæðum um
leyfissviptingu (6).
* Verði læknir, sem ekki hefur verið lögð á
skráningarskylda, uppvís að því að ávísa
sjálfum sér óhæfilegu magni lyfja og þyki
atferli hans alvarlegra eðlis en svo að
skráningarskyldu verði beitt getur ráðherra
svipt hann leyfi (6).
* Áður en slík leyfissvipting fr fram skal
lækni gefinn kostur á því að skýra málstað
sinn (6).
* Læknir, sem ekki hefur leyfi til ávísana á
tiltekin lyf, má með leyfi ráðherra að höfðu
samráði við landlækni semja við annan
lækni um að annast nauðsynlegar ávísanir
slíkra lyfja. Ráðherra getur afturkallað
leyfissviptingu að fengnum tillögum
landlæknis og Lyfjaeftirlits ríkisins (6).
* Brot gegn ákvæðum læknalaga varða
auk sviptingar lækningaleyfis, sektum,
varðhaldi eða fangelsi. Sé um að ræða brot
af ásetningi eða vítaverðu gáleysi skal refsa
með fangelsi og/eða sektum. Fyrir minni
háttar brot skal refsa með sektum en með
varðhaldi og/eða sektum hafi viðkomandi
sætt áminningu landlæknis áður. Sé um
ítrekuð brot að ræða skal dæma í fangelsi
og/eða sektir (6).
* Með brot gegn lögunum skal farið að hætti
opinberra mála (6).
Við þetta þarf síðan að bæta 22. grein
áfengislaga (9);
* Hver embættismaður eða starfsmaður
ríkisins eða opinberra stofnana, sem er
ölvaður, þegar hann er að gegna embætti
sínu eða starfi, skal sæta refsingu. Sé um
miklar sakir að ræða eða brot ítrekað,
varðar það frávikningu úr stöðunni um
stundarsakir eða að fullu og öllu. Eigi
læknir í hlut, skal hann missa lækningaleyfi
sitt ásamt embættinu.
* Sömu refsingu skal hver sá læknir sæta,
þótt hann sé ekki embættismaður, sem
er ölvaður, þegar hann er að gegna
læknisstörfum, og kemur þá missir
lækningaleyfis um stundarsakir eða
fyrir fullt og allt í stað embættis- eða
sýslunarmissis.
MÆLISTIKA Á HEILBRIGÐISKERFIÐ
Áður en rætt verður um samning læknis og
sjúklings, þarf að víkja aftur að undirstöðunni,
samkomulagi stjómvalda og læknasamtakana
- collegium medicomm. Við mat á því
má beita meginreglunum tólf, er varða
heilbrigðisþjónustu veitta innan þjónustukerfa
ríkja (10), sem Alþjóðafélag lækna samþykkti
1963. Þar segir í formálsorðum:
»Læknisþjónusta er skipulögð um
heimsbyggðina á marga mismunandi vegu,
allt frá algerri afskiptaleysisstefnu til
heilbrigðisþjónustukerfa, sem ríkið skipar
niður að fullu og öllu.
Ogerlegt er að lýsa öllum kerfunum í
smáatriðum, en segja má að sum ríki hjálpi
aðeins þeim sem eru í sárri neyð, önnur hafa
komið á sjúkratryggingum og enn önnur hafa
gengið ennþá lengra og skipulagt alhliða
læknisþjónustu. Einkaframtak er þannig
mismikið tengt stefnumálum og aðgerðum
ríkisstjórna á sviði heilbrigðisþjónustu og
það stuðlar að því að margfalda þau tilbrigði
læknisþjónustu, sem í boði eru.
Hið eftirsóknarverða á þessu sviði er vissulega
að «veita læknisþjónustu sem felur í sér sem
mest af nýjungum greinarinnar og virðir
jafnframt rétt bæði læknis og sjúklings.
Alþjóðafélagi lækna ber að tryggja, að
meginreglur læknistarfa séu virtar og að verja
frelsi læknastéttarinnar. í samræmi við það,
er ekki hægt að vænta þess, að samtökin láti
frá sér fara gildan dóm um þessi mismunandi
kerfi en hefir æma skyldu til að ákvarða,
að svo miklu leyti sem hægt er, á hvaða
skilmálum lœknastéttin getur unnið með
heilbrigðisþjónustu ríkisins.»
Meginreglumar em þessar (10):
* Aðstæður læknisþjónustu í hverju
heilbrigðisþjónustukerfi ber að ákvarða í
samráði við fulltrúa stéttarfélaga lækna.