Læknablaðið - 15.01.1990, Síða 69

LÆKNABLAÐIÐ
63
* í öllum heilbrigðisþjónustukerfum á
sjúklingum að vera heimilt, að leita til
þess læknis, sem hann velur og lækninum
á að vera heimilt að meðhöndla aðeins
þá sjúklinga, sem hann velur, án þess
að það hafi áhrif á réttindi hvors um sig.
Meginreglan um frjálst val á einnig að gilda
þegar læknismeðferð, eða hluti hennar, eru
veitt í (opinberri) «meðferðarmiðstöð».
Læknar eru knúðir af starfsskyldu og af
siðfræðilegri skyldu að sinna sjúklingi í
neyð.
* Öll heilbrigðisþjónustukerfi eiga að vera
opin öllum þeim sem lækningaleyfi hafa;
hvorki ætti að neyða læknastéttina né
einstaka lækna til þess að taka þátt, ef frá
þeim kemur ekki ósk um slíka þátttöku.
* Lækninum á að vera frjálst að rækja
starfsgrein sína þar sem hann óskar og
ennfremur að takmarka starf sitt við þá
sérgrein, sem hann hefir fengið fullnægjandi
þjálfun í. Fullnægja ber læknisfræðilegum
þörfum viðkomandi lands og stéttinni ber,
í hvert sinn þegar því verður við komið, að
beina ungum læknum að þeim svæðum, þar
sem þeirra er mest þörf. Þar sem svo háttar
til, að þessi svæði eru síður ákjósanleg
en önnur, ætti að aðstoða þá lækna, sem
þangað fara, með viðeigandi hvatningu,
þannig að útbúnaður sé fullnægjandi og
að lífsskilyrði þeirra séu í samræmi við
starfsskyldur þeirra.
* Stéttin ætti að eiga nægilega aðild að öllum
opinberum nefndum/ráðum, sem fjalla um
vandamál er varða heilbrigði eða sjúkdóma.
* Trúnaðarsamband læknis og sjúklings ber
að viðurkenna og það ber öllum þeim að
virða, sem taka þátt í meðferð sjúklings
á hvaða stigi sem er og þeim sem gegna
eftirlitshlutverki. Þetta ber stjómvöldum að
virða.
* Tryggja ber siðrænt og fjárhagslegt
sjálfstæði læknisins og sjálfstæði hans í
starfi.
* Þegar greiðsla fyrir læknisþjónustu í
ríkisheilbrigðiskerfi er ákveðin á annan
hátt en með beinu samkomulagi læknis
og sjúklings ber greiðsluaðila að umbuna
lækninum með viðeigandi greiðslu.
* Greiðsla fyrir læknisþjónustu ætti að taka
mið af þeirri þjónustu, sem veitt er og
hana ætti ekki að ákvarða eingöngu eftir
fjárhagsstöðu opinberra greiðsluaðila né
með einhliða ákvörðun ríkisstjómarinnar og
hún þarf að vera þannig, að umboðsaðilar
lækna geti goldið jáyrði sitt við.
* Endurskoðun á þjónustu læknis í því skyni
að tryggja gæði eða könnun á notkun á
þjónustu, bæði að því er varðar hversu
oft hún er notuð og kostnað við hana, ættu
læknar einir að framkvæma og þessi atriði
ætti að bera saman við staðla á sama svæði
eða héraði fremur en landsmeðaltal.
* í þágu æðri hagsmuna sjúklinga ættu engar
hömlur að vera á rétti læknisins til þess, að
ávísa lyfjum eða mæla fyrir um hverja aðra
þá meðferð, sem telst viðeigandi samkvæmt
þeim stöðlum læknisfræðinnar er gilda á
hverjum tíma.
* Lækninn ber að hvetja til þess að taka þátt í
hverri þeirri iðju, sem miðar að því að auka
þekkingu hans og efla virðingu hans í starfi.
TILRAUN TIL MATS Á KERFINU
Hér verður hver að dæma fyrir sig, en hægt er
að gefa nokkrar vísbendingar:
a) Um samráð við lœknasamtökin segir í
lögum um heilbrigðisþjónustu (5):
* Ráðherra setur reglugerð um starf og stöðu
landlæknis og embættis hans að höfðu
samráði við... Læknafélag íslands og í
læknalögum (6) segir:
* Ráðherra setur nánari reglur um afhendingu
og varðveislu sjúkragagna og röntgenmynda
að fengnum tillögum landlæknis og
Læknafélags Islands
* Ráðherra setur að fengnum tillögum
landlæknis og Læknafélags Islands nánari
reglur um gerð og útgáfu læknisvottorða.
* (Ráðherra setur reglur um skýrslur
læknis viðvíkjandi störf hans að
heilbrigðismálum)... að fengnum tillögum
landlæknis og Læknafélags íslands.
* Áður en lækningaleyfi er veitt, skal leita
álits landlæknis og nefndar sem ráðherra
skipar til fjögurra ára í senn og í eiga sæti
einn fulltrúi Læknafélags íslands og tveir
fulltrúar læknadeildar Háskóla íslands og
skal annar þeirra vera formaður. Varamenn
skulu skipaðir með sama hætti.
Þá má nefna læknaráð á sjúkrahúsum og
heilsugæzlustöðvum (8), en lflclega er beztu
vísbendinguna um það hvert hefir stefnt, að