Læknablaðið - 15.10.1998, Qupperneq 55

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
761
ara. Það hefur verið sagt að
léttlyndu fólki reynist auð-
veldara að eldast og manni
líður betur ef maður hefur
augun opin fyrir hinu skop-
lega litrófi lífsins. Þannig nýt-
ur maður lífsins betur.“
- En hafa verið gerðar rann-
sóknir á því hvort skopið geti
haft áhrif á meðferðina?
„Já, það hafa verið gerðar
fjölmargar rannsóknir á gildi
skops í læknisfræðinni. Ef
maður flettir upp í Medline
greinabankanum kemur í ljós
að síðustu 10 árin hafa verið
birtar yfir 1.100 greinar þar
sem „húmor“ er eitt af lykil-
orðunum. Læknar eru að
verða sér æ meðvitaðri um
þetta og á fundum lækna bæði
hér heima og erlendis er orðið
mjög algengt að menn lífgi
upp á fyrirlestra sína með því
að skjóta inn skopmyndum
eða gamansögum sem tengjast
ekkert endilega efni fundar-
ins. Þetta fær jákvæðar undir-
tektir og bætir samband fyrir-
lesara við áheyrendur sína.
Eg get nefnt sem dæmi að á
amerísku heimilislæknaþing-
unum er það að verða fastur
liður að fjalla um hlut skops-
ins í lækningum. A þinginu
sem haldið var í San Fran-
cisco nú í september var það
sett inn á aðaldagskrána sem
allir taka þátt í og þar áttu
Hollywoodleikararnir Mel
Brookes og Carl Reiner að
annast grínið. Þetta er engin
tilviljun því það sama er að
gerast víðar um heim. A Nið-
arósafundi norskra heimilis-
lækna árið 1991 var á dagskrá
tveggja og hálfs tíma langur
fyrirlestur sem hét Húmor og
heilsa. Og á 10. þingi norrænna
heimilislækna í Reykjavík í
fyrra stóð ég fyrir myndasýn-
ingu undir heitinu Húmorinn í
heimilislœkningunum þar sem
myndasöguhetjan Herman var
í aðalhlutverki en hann þekkja
margir frá því hann var dag-
legur gestur á síðum Morgun-
blaðsins."
Engin brandaraskylda
- En af hverju er verið að
stofna norræn samtök um
læknaskop?
„Hugmyndin kom fyrst
fram haustið 1997 að stofna
slík samtök. Frumkvöðlarnir
voru tveir, annar er danskur
heimilislæknir sem starfar í
Noregi og heitir Nils Carl
Lundberg en hinn er norskur
bæklunarlæknir sem starfar á
Ullevál-sjúkrahúsinu í Osló
og heitir Stein Tyrdal. Þeir
sendu bréf til tæplega 20 lækna
sem þeir álitu vera húmorista
og boðuðu undirbúningsfund í
Osló í júní síðastliðnum.
Þama hittumst við níu og
ákváðum á fundi með hefð-
bundnum fundarsköpum að
blása til stofnfundar norrænna
samtaka um læknaskop í
Kaupmannahöfn helgina 16.-
17. janúar 1999. Fundurinn
skipaði tvo vinnuhópa, annan
í Noregi og hinn í Danmörku.
Norski hópurinn er aö leggja
lokahönd á tillögur um tilgang
samtakanna meðan sá danski
er að undirbúa stofnfundinn.
A hann verður öllum læknum
og læknanemum á Norður-
löndum boðið því við teljum
mikilvægt að læknar byrji
snemma að rækta með sér
skopskynið.“
- Attu von á því að íslenskir
læknar streymi til Kaup-
mannahafnar?
„Kannski ekki að þeir
streymi út en það væri akkur í
því að einhverjir færu. Eg hef
á tilfinningunni eftir að hafa
umgengist norræna kollega,
bæði húmorista og aðra, að
þeim þyki Islendingar fyndnir
og skemmtilegir, svo ekki sé
minnst á það sem við vitum
öll hvað við erum gáfuð,
falleg, myndarleg og vel gerð
að öllu leyti!! Það er því eng-
inn vafi á því að þeir munu
sóma sér vel í þessari flóru og
geta látið að sér kveða.“
- Ætlið þið þá að koma
saman og reyta af ykkur
brandarana?
„Nei, það er ekki ætlunin.
Vissulega kemur það fyrir að
sögð er ein og ein gamansaga,
en það sem er svo notalegt við
þennan hóp er að það er eng-
inn að reyna að vera fyndinn.
Þarna koma saman menn sem
hafa húmor og vilja miðla
honum til annarra en það er
ekkert verið að þrýsta á menn
að segja brandara, síður en
svo,“ segir Bjami Jónasson.
Forvörn gegn útbruna
Því má bæta við að þótt
norski starfshópurinn sem
Bjami nefndi hafi ekki skilað
af sér hefur Bjami gert sér
ákveðnar hugmyndir um það
hvemig svona samtök gætu
starfað. Hann lítur svo á að þau
gætu skapað andrúmsloft í
læknisfræðilegu umhverfi sem
gæti meðal annars létt lund og
jafnvel vakið hlátur; auðveld-
að samskipti fólks, hvort sem
er kollega í milli eða milli
læknis og sjúklings; örvað já-
kvæða hugsun og hugarfar;
aukið hugmyndaflug og bjart-
sýni; unnið gegn andlegri
þreytu og útbruna lækna.
Bjarni hvetur lækna og
læknanema til að hafa sam-
band við sig ef þeir hafa
áhuga á að fara til Kaup-
mannahafnar eða fylgjast með
starfsemi samtakanna. Nánari
fréttir af stofnun Norrænna
samtaka um læknaskop verða
birtar hér í blaðinu þegar til-
efni gefast. -ÞH