Læknablaðið - 15.05.1999, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
401
25-OH-D (nmól/L)
Mynd 2. Línuleg aðhvarfsgreining á meðal D-vítamínneyslu og
meðalgildis 25-OH-D fyrír Iwpana fimm (r=0,84)
að fylgnin í hópi miðaldra kvenna var talsvert
meiri ef undan eru skildar þær sem stunduðu
Ijósböð, r=0,7; R2=0,49; p<0,01.
Mynd 2 sýnir samanburð á magni D-víta-
mínneyslu og meðalgildis 25-OH-D fyrir hóp-
ana fimm, r=0,814. Athuga ber þó að D-víta-
mínneysla 12-15 ára stúlkna er áætluð út frá
neyslukönnun 1990 (7).
Stúlkur 12-15 ára: Meðalþéttni á 25-OH-D
var 34,6±22 nmól/L (tafla I), lægsta gildi ein-
staklings var 1,2 og hæsta 177 nmól/L. Mynd 3
sýnir meðalþéttni eftir mánuðum, frá septem-
ber til maí með lágmarki í janúar-mars, 24,2
nmól/L sem var marktækt lægra en meðaltal
annarra mánaða, p<0,01.
Konur 70 ára: Átta konur reyndust hafa of-
starfsemi kalkkirtla (primer hyperparathyroid-
ismus) með S-kalsíum >2,55 mmól/L og S-
kalkhormón >70 ng/L og voru útilokaðar frá
frekari útreikningum.
Meðalgildi 25-OH-D yfir þetta 10 mánaða
tímabil (september-júní) var 53,9±20,4
nmól/L (tafla I). Lægsta gildi einstaklings var
3,2 og hæsta gildi 120 nmól/L. Mynd 3 sýnir
meðalgildi eftir mánuðum. Marktækur munur
var á milli fyrri hluta (október-desember) og
seinni hluta vetrar (janúar-mars), 58,7±18
nmól/L samanborið við 51,0±22; p<0,01. Af
konunum tóku 83% lýsi eða fjölvítamín og
meðalgildi þess hóps var 56,7±20 sem er mark-
tækt hærra en í hópi þeirra 17% sem ekki tóku
lýsi, þar sem meðalgildið var 37,9±16 nmól/L;
p<0,01. Árstíðasveiflur virtust meiri innan þess
hóps sem ekki tók lýsi en einstaklingarnir voru
of fáir fyrir tölfræðilegan samanburð.
Meðalneysla á D-vítamíni í fæði sjötugra var
15,9 pg/dag (tafla I), lægst 0,5 og hæst 42 pg.
Meðalneyslan virtist ívið meiri á tímabilinu
september til desember, eða 17,4±11 pg saman-
borið við 14,4±10 pg aðra mánuði, sem þó var
ekki marktækt, p>0,05.
Fylgnin milli D-vítamínneyslu og 25-OH-D
þéttni fyrir hóp sjötugra var 0,45; p<0,01 (tafla
II). Samkvæmt spurningakveri höfðu 35 úr
hópnum farið í sólarlandaferð á síðustu þremur
mánuðum, 17 þeirra á tímabilinu október-des-
Mynd 3. Meðalgildi 25-OH-D eftir mánuðum meðal 12-15 ára stúlkna og sjötugra kvennafrá september 1997 til júní 1998.