Tímarit Máls og menningar - 01.03.1951, Page 11

TÍMARIT
MÁLS OG ME» I \ GAlt
RITSTJÓRAR
Kristinn E. Andrésson og Jakob Benediktsson
Marz 1951 12. árgangur 1. hefti
ÁVARP TIL FÉLAGSMANNA
011 þau ár sem Mál og menning hefur starfað hefur það verið föst stefna okkar
að víkja ekki af þeim grundvelli sem félagið er reist á, að vera til stuðnings um
bókakaup þeim sem minnst hafa efni. Hefur því félagsstjórnin, hve mikinn áhuga
sem hún hefur haft á að auka útgáfuna, alltaf verið íhaldssöm varðandi árgjalds-
hækkun, svo að henni hefur jafnvel stundum verið legið á hálsi fyrir.
I stað þess að fara fram á hækkun árgjalds höfum við, í því skyni að hamla á
móti síhækkandi verðlagi undanfarin ár, reynt að draga sem mest úr kostnaði við
útgáfuna, t. d. sparað pappír eftir föngum með því að þétta og minnka letur bæði
á bókunum og tímaritinu, minnka spássíur og auka þar með leturflötinn á hverri
síðu. Við höfum heldur aldrei leyft okkur, ekki einu sinni á stríðsgróðatímunum,
að greiða nema hófleg ritlaun, minnugir þess að við höfum ekki verið að fara
með eigið fé, heldur framlög félagsmanna sem margir verða að spara við sig önn-
ur nauðsynleg útgjöld til að geta keypt bækur Máls og menningar.
Nú hefur verðlag hinsvegar þotið svo skyndilega upp úr öllu valdi, einkum
vegna gengisfellingar og þar að auki hækkunar á pappírsverði erlendis um meira
en helming, að stórhækkun á árgjaldi er óhjákvæmileg, svo framarlega sem Mál
og menning á að geta haldið útgáfu sinni í horfinu. I síðasta tímaritshefti bar
formaður fram tillögu við félagsmenn um að Mál og menning færi, einmitt þegar
tímarnir harðna aftur, í sókn fyrir hönd alþýðu og yki útgáfustarfsemi sína og
hækkaði árgjaldið upp í 100 krónur. Hann sagði þar m. a.:
„Sennilega þykir það dirfskufull stefna og jafnvel hörkuleg að auka þá veru-
lega útgjöld félagsmanna þegar þrengir í ári. En þó er svo reyndar ekki, ef rétt
er á litið. Mál og menning er í eðli sínu samtök almennings til menningarlegrar
varnar á þröngum árum. Þegar velmegun ríkir og menn hafa næga peninga er
þeim sama þótt þeir kaupi bækur háu verði. Einmitt þegar herðir að bindast
menn samtökum sér til vamar, þar á meðal til að spara sér útgjöld fyrir bókum,
en án bóka er ekkert líf. Mál og menning er til þess stofnað að berjast með al-
þýðu í fátækt hennar fyrir menningarlegu lífi, og því meira sem harðnar í ári
því betur verður félagið að standa sig. Bráðum kemur að því að alþýða hefur
ekki efni á að kaupa bækur á frjálsum markaði. Einmitt þá verður Mál og menning
að geta hert sóknina, veitt félagsmönnum fleiri bækur með ódýrasta hætti.“
Tímarit Máls og menningar, 1. h. 1951
1