Tímarit Máls og menningar - 01.03.1951, Side 99

VERÐUR NOBELSLAUNA
89
leigukota með bergmáli og endurskini gauzkra ljóða. (Menning okkar er að þessu
leyti gölluð vegna rofinna erfðavenja og stílleysis, sem verður frekast ennþá aug-
ljósara við fljótfenginn gljáa skipulagðrar sveitarómantíkur.) Sú sambræðsla natúr-
alisma og rómantíkur, táknsæis og raunsæis sem Halldóri hefur tekizt að skapa — og
hefur veitt honum sérstöðu í landi sínu, hjá þjóð sinni — hún er þegar allt kemur
til alls fengin með skyldleika og samkennd, ekki með því að brjótast út eða ein-
angrast. Og þó að Laxness hafi sjálfur dvalizt lengi erlendis og samið langa þætti
mestu verka sinna í öðrum löndum, þá er samkennd hans með náttúru ættlands síns
hluti sjálfs jarðvegarins sem skáldskapur hans er úr sprottinn.
A þennan hátt væri hægt að rekja smátt og smátt og varpa ljósi yfir einstök at-
riði sem safnast saman í listaverk með óvenjulegri reisn í hinum auðuga skáldskap
Halldórs. Eftir þessa fjórðu þýðingu — hin fyrsta þeirra, Salka Valka, var komin
út fyrir stríð — hafa allir tök á og enn frekari ástæðu til að kynnast þeim höfundi
sem að margra áliti á nóbelsverðlaun bezt skilið þeirra sem á norrænar tungur
hafa ritað, næst á eftir Selmu Lagerlöf og Martin Andersen Nexö. Rit hans eiga án
efa eftir að lifa verk margra verðlaunahöfunda um langt árabil. Spurningin er hve
lengi heiður akademíu okkar getur lifað af ennþá eina sniðgöngu af sama tagi og
þá sem bitnaði á Gorki, Dreiser og (það er víst orðið óhætt að nota þátíð) Nexö.
Víst er að ekki er lengur hægt að vísa frá uppástungu um.Laxness. Hann er þegar
orðinn eitt af þeim ljósum heimsins sem skærast skína.
J. B. þýddi.
Einhugur íslendinga í handritamálinu framh. af 2. bls.
sá, að í þingsályktunartillögu þessari er gert ráð fyrir að byggt verði sérstakt hús
fyrir handritin, en í áðurnefndri samþykkt ríkisstjórnarinnar er gert ráð fyrir að
séð verði fyrir öruggum stað til að varðveita handritin ...
Þótt fyrir liggi áðumefnd samþykkt ríkisstjórnarinnar frá 1946, tel ég eðlilegt
að Alþingi láti í ljós vilja sinn í þessu efni, svo að ekki leiki á tveim tungum að
vilji framkvæmdavaldsins og löggjafarvaldsins fari saman og að óhögguð standi sú
yfirlýsing, sem gefin var 1946.“
Ráðherra talar hér skýrt og skorinort. Ríkisstjórn og alþingi íslendinga hafa
þannig enn að nýju sýnt fullan einhug í þessu máli og vilja sinn á því að búa
örugglega að handritunum þegar þeim verður skilað og að láta reisa yfir þau sér-
staka byggingu. Á bak við þessar yfirlýsingar stendur óskiptur vilji allrar ís-
lenzku þjóðarinnar. Væntanlega dregst nú ekki lengi úr þessu, að danska nefndin
skili áliti og gengið verði aftur til samninga milli landanna um afhendingu hand-
ritanna. Kr. E. A.