Tímarit Máls og menningar - 01.09.1960, Side 37

RANNSOKNIN
lians og réttsýni vekja okkur af blekkingadái: Alleg hefur hriíið pyndingamar út úr Jjví
myrkri sem þær földust í; við skulum nálgast til að rannsaka þær við dagsljós.
Og snúum okkur fyrst að þessum böðlum, hverjir eru þeir? Sadistar? Reiðir erki-
englar? Stríðslierrar með hræðilega duttlunga? Ef taka ætti þá trúanlega eru þeir þetta
allt til samans. En Alleg tekur þá einmitt ekki trúanlega. Af orðum þeirra, sem hann
skýrir frá, kemur í ljós að þeir mundu vilja sannfæra sjálfa sig og fórnarlamb sitt um
fullkomið alræði sitt: stundum eru þeir ofurmenni sem ráða yfir örlögum annarra og
stundum eru þeir strangir og sterkir menn sem hefur verið falið að temja hina blygðunar-
lausustu, grimmustu, hlauðustu skepnu, mannskepnuna. Þá virðist ekki skipta neinu þó
þeir séu ekki alveg samkvæmir sjálfum sér: mest er um vert að láta fangann finna að
hann er ekki sömu ættar og þeir: þeir afklæða hann, binda hann, svívirða hann; dátarnir
koma og fara, nteð móðganir og hótanir á vörum.
En Alleg, nakinn, skjálfandi af kulda, bundinn við plötu sem er enn svört og sleip af
uppsölum þeirra sem ltafa komið á undan honum, afhjúpar öll þessi brögð í auvirðileik
þeirra, þau eru látalæti fáráðlinga ...
Það cr alkunna að ntcnn segja stunduni til að réttlæla höðlana: að það sc nauðsyn, þó
hún sé ill, að pynda einn mann, ef játningar hans verða til þess að hjarga hundruðum
mannslífa. X>vílík hræsni. Alleg var ekki spellvirki frekar en Audin; sönnun þess er að
ltann er ákærður fyrir „að stofna öryggi ríkisins í hætlu, og að ltafa endurreist bannaðan
félagsskap“ ...
... Ef einhverjir Lltinna píndu] hefðu eitthvað að segja, er öllum kunnugt að þeir
þegja. Hvorki Audin, né Alleg, né Guerroudj hafa lokið upp munninum. Um þetta atriði
eru pyndararnir í E1 Biar fróðari en við. Einn þeirra segir eftir fyrstu yfirheyrsluna yfir
Alleg: „Hann hefur samt grætt eina nótt til að gefa félögum sínum tíma til að sleppa.“
Og nokkrum dögum síðar segir einn liðsforinginn: „I tíu ár, fimmtán ár hafa þeir bitið
það í sig, að ef þeir verði teknir, megi þeir ekkert segja, og það er ekkert hægt að gera
til að fá þá ofan af því.“
... Pyndingamar, leynileg eða hálfleynileg starfsemi, eru órjúfanlega tengdar leyni-
starfsemi andspyrnunnar eða stjórnarandstöðunnar.
I Alsír hefur her okkar dreifrt um allt landið: við höfum liðsfjöldann, féð, vopnin; upp-
reisnamiennirnir hafa ekkert uema traust og stuðning mikils hluta íbúanna: óviljugir
höfum við ákvarðað höfuðeinkenni þessa alþýðustríðs; tilræði í borgunum, fyrirsát á
landshyggðinni: þjóðfrelsisherinn hefur ekki kosið sér þessar baráttuaðferðir: hann gerir
það sem honum er unnt að gera, það er allt og sumt; hlutfallið milli herstyrks hans og
okkar neyðir hann til að ráðast að okkur óvörum: ósýnilegur, óáþreifanlegur, óvæntur,
verður hann að veita höggið og hverfa síðan, ef hann vill ekki láta útrýma sér. Sú er
orsök vandræða okkar: við berjumst við leynilegan andstæðing; sprengju er varpað á götu,
riffilskot særir einn af hermönnum okkar á þjóðvegi; það er uppi fótur og fit: enginn
maður sjáanlegur; síðar finnast nokkrir múhameðstrúarmenn í grenndinni sem hafa ekk-
ert séð. Ilvað leiðir af öðru; alþýðustríðið einkennist af náinni samvinnu uppreisnar-
flokkanna og íbúanna; þarmeð verður þessi vesalingagrúi að óteljandi óvinafylkingu í
augum hersins og yfirvaldanna. Hernámsliðinu þykir súrt í brotið að kljást við þag-
mælsku sem það er sjálft orsök að; rnaður verður var við óskilgreinilegan þagnarvilja,
275