Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1979, Side 10

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1979, Side 10
Þröstur Ólafsson Tímaskekkja? U Þant fyrrverandi framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna sagði eitt sinn að þjóðir fengju þá stjórnendur sem þær ættu skilið. Þó ég fallist ekki allskostar á þessa skoðun neita ég því ekki að hún hefur við nokkur rök að styðjast við vissar aðstæður. Saga þjóðanna er undarleg. Sumar þeirra komast til pólitísks og menningar- legs þroska án innri stórátaka og sundrungar. Þær þróast i gegnum hagkerfi og breytileg söguskeið með reisn og myndugleik. Það er samfella í sögu þeirra eins og náttúrunni. Aðrar þjóðir eru sífelldir strandaglópar, horfa á umskiftin líða hjá og ná ekki að átta sig fyrr en um seinan. Þeirra örlög eru, að daga uppi, dragast afturúr og verða sífellt of seinar. Stífla stöðnunarinnar rofnar ekki fyrr en seinkunin er orðin að alvarlegri tímaskekkju. Með borgarastyrjöldum og byltingum reyna þær að verða samstíga tímanum á nýjan leik. Stundum heppnast það vel en oftar skilur hin skyndilega breyting eftir sig tóm í þjóðarsálinni. Við íslendingar erum í hópi hinna síðar nefndu. Innbyrðis sundrung og flokkadrættir gerðu okkur að auðveldri bráð erlendum gúvenör og stöðvuðu tímann á Islandi í hartnær sex hundruð ár. Þegar við loksins áttuðum okkur urðu umskiftin engu minni heldur en ef um „pólitíska" byldngu hefði verið að ræða. I kjölfar nýrra þjóðfélagshátta fylgdu hatrammari stéttarátök en hér höfðu þekkst. Enn hófust átök þegar erlendur her settist hér að til frambúðar með samþykki meirihluta Alþingis. Vegna þessarar djúpstæðu sundrungar hefur þjóðin ekki borið gæfu til að leysa mörg helstu vandamál sín. I vopnagný átakanna hafa hagsmunir þjóðarinnar orðið að vikja fyrir hagsmunum stríðsaðila. í tveimur mikilvægum málaflokkum hefur okkur þó tekist að ná umtalsverðum árangri, þ.e. í landhelgismálinu og í atvinnuuppbyggingu. Getuleysi þjóð- arinnar við að stjórna sjálfri sér að öðru leyti hefur dregið hana niður í einhvern óskapnað og skapað hjá henni viðlíka vanmáttarkennd og grípur mann sem annaðhvort hefur fallið á prófi eða vanrækt það sem honum er kært. Sú taumlausa framkvæmdahyggja og sá geldi asi sem einkenna athafnir okkar eru dulargerfi þrúgaðs tómleika og sektartilfinningar. Það var nýsköpunarstjórnin sem lagði grundvöllinn að atvinnubyltingu landsmanna í lok seinni heimsstyrjaldarinnar. Þá stóðu íslendingar á vega- 384
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.