Tímarit Máls og menningar - 01.12.1979, Síða 30

Tímarit Máls og menningar
vegar hafa nýju valdhafarnir gert dulbúnar árásir, sem hafa tekið á sig margar
myndir. Mao lýsti þvi yfir skömmu fyrir dauða sinn að lif hans hefði verið
helgað tveim meginverkefnum, „að reka japönsku heimsvaldasinnana burt úr
Kína og steypa Chiang Kai-shek annars vegar og að framkvæma Hina miklu
menningarbyltingu öreiganna hins vegar.“ Nú leggja valdhafarnir hins vegar
áherslu á að menningarbyltingin hafi ekki markað nein þáttaskil. Þar með
afneita þeir þeirri staðreynd, að á tímabilinu frá ’49—’66 rikti stefna sem hafði
að geyma þætti er stóðu í vegi fyrir framgangi sósíalismans, en eftir 1966 urðu ný
byltingarsinnuð viðborf ofaná, sem fðlu í se'r mikilvcega breytingu á innihaldi
byltingarinnar og lyftu henniyfir á nýtt þróunarskeið.
I líkingu við hverja aðra kapítalista tala hinir nýju valdhafar nú stöðugt um
að vinnustaðurinn sé fyrst og fremst vettvangur fyrir framleiðslu (en ekki
stjórnmála- og stéttaátök) og má taka sem dæmi um þennan málflutning
útsendingu frá Radio Peking, 27. nóv. 1977: „Bylting er barátta einnar stéttar
gegn annarri og miðar að því að breyta félagslegu sambandi manna á milli.
Framleiðslan er hins vegar fólgin í baráttu mannsins við náttúruna. Lögmálin
sem ráða framleiðslunni eru önnur en þau sem ráða stéttabaráttunni.“
Þessi tilvitnun horfir gersamlega framhjá því að „baráttan við náttúruna“ er
alltaf háð við vissar fe'lagslegar aðstceður, innan sérstakra stéttaafstceðna, og það
hvernig hún er háð hefur ávallt í för með sér vissar stéttarlegar afleiðingar. Marx
skýrði þetta allt saman út fýrir löngu síðan, og menningarbyltingin dró sínar
pðlitísku niðurstöður af því. Nú reyna kínversku valdhafarnir hins vegar að fá fólk
til þess að gleyma þessu svo að þeir geti hrundið sínum lágkúrulega
„ökonómisma" í framkvæmd. Það hefur verið horfið aftur til þess „ökonóm-
isma“ sem lítur á framleiðsluöflin en ekki stéttabaráttuna sem þungamiðju
byltingarinnar, og því er nú boðskap sem þessum haldið á lofti: „I hinni
endanlegu greiningu er það efnahagsgrundvöllurinn sem er ákvarðandi um
félagslegar framfarir og framleiðsluöflin eru virkasti og byltingarkenndasti þátt-
urinn í efnahagsgrundvellinum. Því er það, að í hinni endanlegu greiningu eru
það framleiðsluöflin sem ákveða framleiðsluafstæðurnar“ (NCNA, 21. sept.
1977). Þannigeru kenningar Liu Shao-chi frá Áttunda flokksþinginu 1956 aftur
orðnar góðar og gildar, jafnvel þótt hann sjálfur sé ennþá fordæmdur í orði
kveðnu.
Orðaleikurinn með htð ,jósíalíska kerft“ og ,jósíalíska eign“. A þeim 16 ráð-
stefnum, sem haldnar voru um Höfuðafstceðumar tíu, var talað um hið „sósíalíska
kerfi“ sem komið hefði verið á 1956, og jafnframt er hugtakið „sósíalisk
404