Tímarit Máls og menningar - 01.12.1979, Page 75

Jðlasaga
lægra kaup en danskir verkamenn, heldur hafa þeir hvorki „sál“ né getu
né þol eða þor til að starfa að ránum í bústað jarðaranda.
Hins vegar duga eskimóar til að flaðra og þóknast útlendingum, og eru
gjarnir á að niðurlægja sjálfa sig í drykkju öðrum til skemmtunar, sagði
gesturinn. Þess vegna þoli ég ekki eskimóa. Ollum ber að gæta sjálfs-
virðingar sinnar, hvort sem þeir eru frjálsir eða í fjötrum, bætti hann við
og kvað það ill örlög ætti hann eftir að hitta eskimóa i eilífðinni. Ég
fyrirlít engan, heldur vissa framkomu.
Að loknum námugreftri, þegar samningurinn rynni út, hugðist
maðurinn snúa aftur til dönsku eyjarinnar þar sem hann fæddist og bjó á
leigujörð ásamt konu og börnum.
Ég sný heim með fullar hendur fjár, sagði hann. Þá kaupi ég býlið.
Líttu á hvað lífið er andstætt eðlilegum háttum: ég púla neðan jarðar í
nýlendu ættlands míns, en plægi jörð hennar sem leiguliði heima. Og
þegar ég hef þjónað föðurlandinu dyggilega í útlegð, þá dreymir mig um
að kaupa af því örlítinn skika og ræna moldina. Það rán stunda ég með fé
sem ég fékk við að ræna erlenda jörð.
Gesturinn yppti öxlum. Við fórum báðir að hlæja yfir hinum ömur-
legu örlögum mannsins. Þá hélt hann áfram:
Flugvélin flaug út úr óveðrinu í kyrrt loft. Um leið hurfu mér kvalir.
Og skömmu áður en vélin lenti reis ég albata úr sjúkrakörfunni. Ég var
samt rannsakaður allur í sjúkrahúsinu. Ekkert fannst að mér. I stað þess
að leggja mig á skurðarborð var ég sendur hingað á hótel.
Daginn eftir átti danska flugþjónustan að fljúga til Grænlands. Og
eflaust bar manninum að fara með vélinni. Flugþjónustunni virtust halda
uppi glæringjaleg og drykkfelld hjón. Konan klæddist ævinlega
þunnum, léttum kjól og gekk á háhæluðum skóm hvernig sem viðraði.
Innileg bjórgleði lék um varir beggja. Hjónin bjuggu jafnan á hótelinu
og nærðust á ristuðu brauði og síld. Gesturinn hlustaði á mig og bað um
áfengi sökum óróa. En allir þjónar voru farnir.
Þó ræddum við áfram um stund um upprisu mannsins miðja vegu
milli íslands og Grænlands, og fannst okkur líklegt að sjúkdómurinn
gripi hann á sömu slóðum í vél hinna léttlyndu, dönsku flugþjónustu-
hjóna. Ég ráðlagði manninum að hringja heim til sín.
TMM 29
449