Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1983, Page 118

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1983, Page 118
Tímarit Máls og menningar breytu og einangra þannig áhrif kyn- ferðis. Petta gildir einnig um aðildina að stjórnmálafélögum og öðrum félögum, en þar er eingöngu litið á kynferðið. Annað dæmi vil ég nefna. 64,6 pró- sent karla og 73,4 prósent kvenna telja launamismun í þjóðfélaginu of mikinn. Þetta er einkar fróðleg niðurstaða sem leiðir hugann að skilgreiningu á hug- tökum á borð við „róttæka vitund", en rúmið leyfir ekki nánari útlistun á því hér. Þá kemur og fram að nokkur kyn- bundinn munur er á skoðun fólks varð- andi þetta efni. Þannig vísa 19,7 prósent kvenna til launamismunar milli kynja sem rökstuðnings fyrir skoðun sinni, en 10,8 prósent karla. 11,2 prósent karla vísa til þjóðfélagslegra orsaka en 6,3 prósent kvenna. Hér hefði þurft að athuga málið mun nánar en gert er í skýrslunni og þá bæði eftir starfsstéttum og skólagöngu. Alls ekki er ljóst hversu mikið skýringa- gildi kynferðið hefur eins og unnið er úr svörunum í skýrslunni. Notagildi skýrslunnar Við lestur skýrslunnar Jafnréttiskönnun í Reykjavík 1980—1981 vaknar óhjá- kvæmilega spurning um notagildi, bæði fræðilegt og praktískt. Svara við mörg- um spurninganna í spurningaskránni hefði mátt afla á annan hátt en hér er gert — og þá á mun fljótlegri og ódýrari hátt. Þetta gildir m. a. um atvinnuþátt- töku kynjanna, skólagöngu, íbúðarhús- næði og fjölskyldugerð, en löngu máli er eytt í þessa þætti í skýrslunni. Þessar breytur eru að auki ekki notaðar til þess að leiða í ljós hugsanlegt orsakasamband við aðrar breytur og standa því einungis sem upplýsingar um tiltekna, afmarkaða þætti í íslensku þjóðlífi. Nú hlýtur jafnréttisnefnd Reykja- víkurborgar að hafa gengið það til með beiðni sinni um könnun að fá fram atriði sem nefndin og borgaryfirvöld gætu með góðu móti beitt sér að með það fyrir augum að auka jafnstöðu kynjanna. Könnunin hefði því átt að geta haft töluvert gildi. Stundum er reyndar greint á milli fræðilegs og prak- tísks gildis (félags)vísinda og því jafnvel haldið fram að um tvö aðskilin fyrirbæri sé að ræða. Hlutur getur vissulega haft mikið fræðilegt gildi án þess að með góðu móti verði bent á hina praktísku hlið. Þannig er t. d. með sumar kenning- ar í vísindum. En ekkert í vísindunum getur komið að praktískum notum nema fólk hafi einhverjar hugmyndir um or- sakasamhengi hluta, þ. e. hafi einhverja kenningu að leiðarljósi. Tilgangur kenn- inga í vísindum er að setja fram spurn- ingar og tilgátur um orsakasamband. Ef hugmyndir um orsakasamhengi skortir verður ekki séð hvaða praktískt gildi hluturinn getur mögulega haft — því fólk veit þá ekki til hverra úrræða unnt er að grípa. Ekki verður séð að einhver kenning sé leiðarljós þeirra er unnu Jafn- réttiskönnun í Reykjavík 1980—1981 — hún er að minnsta kosti ekki sett fram í skýrslunni. Kannski er því um að kenna, að ekki er athugað fjölbreyttara sam- band breyta en hér er gert? Eitt er það atriði sem ég vil fara nokkrum orðum um í lokin og gagnrýna þá Þorbjörn og Kristin fyrir. Það er túlkun þeirra á því hvenær munur í prósentustigum telst mikill og hvenær hann telst lítill. Ég vil nefna eftirfarandi dæmi (hér er af nógu að taka): Á bls. 8 er talað um mun upp á 6,9 stig sem „átakanlegan“. Bls. 21: Tafla 1.4. þar er 2.1. stigs munur kallaður „nokkur munur“. Bls. 68: Um töflu 3.16. Þar segir að 468
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.