Tímarit Máls og menningar - 01.05.1985, Blaðsíða 85
Sídasta ást Genghis prins
fágaði maður gat loks notið til fullnustu þess munaðar sem æðstur er
og felst í því að vera allslaus. Brátt gerðu fyrstu kuldarnir vart við sig;
snjórinn sveipaði hlíðar fjallsins djúpum fellingum líkt og vattfóðruð
vetrarflík, og þokan kæfði sólina. Frá morgni til kvölds las Genghi
helgar bækur við lítilfjörlega glóðartýru og fann í fábrotnum versum
þeirra fyllingu, sem jafnvel hin innilegustu ástarljóð gátu ekki fært
honum framar. En brátt fann hann að sjón hans hrakaði, eins og öll
tárin sem hann hafði úthellt yfir hviklyndum ástmeyjum hefðu
brennt í honum augun, og hann varð að horfast í augu við það að
myrkrið mundi færast yfir fyrr en dauðinn. Oðru hverju kom kalinn
sendiboði úr borginni, haltrandi á örþreyttum frostbólgnum fótum,
og færði honum lotningarfullur skilaboð frá ættingjum og vinum sem
óskuðu eftir því að heimsækja hann ennþá einu sinni í þessum heimi,
áður en stund hinna óendanlegu og óráðnu endurfunda framhalds-
lífsins rynni upp. En Genghi óttaðist að hann mundi einungis vekja
meðaumkvun eða virðingu gesta sinna, hvort tveggja tilfinningar sem
hann hryllti við, og kaus frekar að falla í gleymsku. Hann hristi
dapurlega höfuðið, og prinsinn sem forðum var frægur fyrir skáld-
gáfu sína og fagra rithönd sendi boðberann til baka með auða örk.
Smám saman dró úr tengslum við borgina; árstíðahjólið snerist;
menn héldu áfram að gera sér dagamun á stórhátíðum fjarri prinsin-
um sem áður fyrr hafði stjórnað slíkum athöfnum með sveiflu
blævængs, og sjón Genghis, sem hafði gefið sig blygðunarlaust á vald
dapurleika einsemdarinnar, hrakaði stöðugt, því hann fyrirvarð sig
ekki lengur fyrir að gráta.
Nokkrar af fyrrverandi ástmeyjum hans höfðu boðist til að koma
og deila með honum einverunni, sem var ríkulega minningum stráð.
Innilegustu bréfin bárust frá Hefðarfrúnni-úr-þorpinu-þar-sem-
blómum-rignir; þetta var gömul hjákona af millistéttarfólki komin
og heldur ólagleg; hún hafði verið dygg hirðmeyja eiginkvenna
Genghis, og í átján ár hafði hún unnað prinsinum hugástum án þess
að þreytast nokkurntíma á því að þjást. Hann heimsótti hana stöku
sinnum á nóttunni, og þessir fundir, þótt sjaldgæfir væru eins og
stjörnur á rigningarnótt, höfðu nægt til þess að lýsa upp litlausa
tilveru Hefðarfrúarinnar-úr-þorpinu-þar-sem-blómum-rignir. En
Hefðarfrúin leit raunsætt á útlit sitt, gáfur og uppruna, og þess vegna
bar hún, ein af svo mörgum ástmeyjum, ljúfa þakklætiskennd til
TMM V
219