Tímarit Máls og menningar - 01.05.1985, Blaðsíða 110

Tímarit Máls og menningar
undanhald Péturs. Og það tókst henni. Pétur rétti aftur úr sér. Og nú þurfti
hún að fylgja eftir þessu fyrsta skrefi. (97)
I þýðingunni verður þetta:
Ho gjorde seg slett ikkje klárt kva ho eigenleg ville gjera men hadde ein uklár
tokke av at det galdt frá förste stund á hindre at Peter gav etter. Det lukkast
henne. Peter rette seg opp att. Og no laut ho ta neste steget. (65)
Undanhaldið og sú mynd sem „skrefið" framkallar af fótgönguliða á
vígvelli koma ekki fram í þýðingunni, auk þess sem orðasambandið „að
fylgja e-u eftir“ í síðustu setningunni hefur augljóslega verið tekið fyrir „að
fylgja á eftir“.
Undanhald kemur víðar við sögu í Leigjandanum og alltaf með orðalagi
sem vísar í bardaga eða stríð, og sem sjaldnast næst í þýðingunni. „Hún
stanzaði á undanhaldi sínu“ (59), verður „ho stogga i unnaferda si“ (41),
sem hefur ekki samsvarandi skírskotun. „Hún hrakti Pétur undan sér“ (81)
verður „Ho skuva Peter fra seg“ (55), þ. e. ýtti honum frá sér, og „engin leið
var til frekari undankomu“ (78) verður „til han ikkje kunne koma lenger“
(54), þar til hann komst ekki lengra. Einnig eru konan og Pétur alltaf „að
hörfa“. Við komu leigjandans stendur konan kyrr þar sem hún er nið-
urkomin „miðja vegu milli útidyra og eldhúsdyra þangað sem hún hafði
hörfað“ (9), og er það þýtt með “ . . . dit ho hadde tokka seg attende“ (10).
Þegar hann svo gerir sig líklegan til að halla sér út af í sófanum, „hörfaði hún
út úr forstofunni“ (16), og verður það í þýðingunni „drog seg bort frá
forstova“ (15). Þegar leigjandinn spyr hvort hún líti á hann sem gest, „gat
hún ekki svarað þessari spurningu og hún tók að hörfa undan henni í átt til
manns síns“ (23), og þar hefur þýðingin “ . . . ho byrja vike unna“ (19).
Þegar konan hefur óvænt orðið að manneskju í augum leigjandans, sá hún
það eitt ráð „að hörfa“ (36), og verður það „a dra seg tilbake“ (27). Þegar
hún horfir á karlana baða sig í heimsins dýrð í sófanum, segir að „Hún
hörfaði“ (58), sem þýtt er með „Ho drog seg unna“ (41), og í þessu sama
atriði segir „og enn hörfaði hún“ (58), sem þýtt er með enn einu tilbrigðinu:
„Ho heldt fram á dra seg attende“ (41). Fæst eða ekkert þessara orða í
þýðingunni gætu skilist sem vísun í mál úr hernaði, auk þess sem endurtekn-
ingunni og merkingu hennar hefur alveg verið eytt.
Með því að láta fólk vera „að hörfa“ inni á eigin heimilum tengir Svava
saman hversdagslegt umhverfi og mál tekið úr hernaði. Hún notar sem sagt
vísanirnar á svipaðan hátt og fantasíuna, en með öfugum formerkjum, þar
sem í fantasíunni felast leiðir til frelsunar, en vísanirnar benda til ófrelsis og
stöðnunar. Þetta kemur mjög vel fram í myndinni af götunni sem skilur
\
244