Gripla - 01.01.1998, Blaðsíða 130
128
GRIPLA
I Grettis saga kap. 67 les vi at den fredlause Grettir bed hovdingen Guðmundr
inn ríki om vem (Grettis saga 1936:218):
Guðmundr mælti: „Ey sú liggr á Skagafirði, er heitir Drangey; hon er
svá gott vígi, at hvergi má komask upp á hana, nema stigar sé við
látnir. Gætir þú þangat komizk, þá veit ek eigi þess manns ván, er þik
sœki þangat með vápnum eða vélum, ef þú gætir vel stigans.“
Men den late Þorbjprn glaumr, som Grettir hadde teki til seg, forspmer á
draga opp stigen (kap. 82) og Grettir vert drepen.
Naturskildringar som del i skildringa av ei sinnsstemning er, som vi har
sett, etter máten sjeldne unntak.
Vi har tidlegare sett at Vergil til dels kan gjeva utfprleg direkte skildring av
personars tankar og kjensler, som i skildringa av Didos forelsking (s. 121-
122 ovanfor).
Slik utfprleg forfattarskildring av menneskeleg sjelsinnhald er uvanleg i
sagalitteraturen. Det normale er at personars tankar, liksom sá ofte hjá Vergil,
vert uttrykte gjennom direkte eller indirekte, til dels ogsá „fortald", tale. Som
i desse avsnitta av Bandamanna saga (1976), som er overleverte i to parallelle
versjonar:
M - versjonen
D. t. (Ófeigr segir:) Ekki mun ek minnka
tillgg við þik ór því, sem þú hefir til
unnit, ok muntu þá vita hvert
1.1. fullting þér er at því. (Oddr sagði) at lítt
mátti hann við þat styðjask mega.
(3:1-3)
(En at lQgbergi um morgininn stendr
Oddr upp ok talar hátt:) Hér varð maðr
sekr í nátt, er Óspakr heitir, í Norðlend-
ingadómi um víg Vála. En þat er at segja
til sekðarmarka hans, at hann er mikill
vexti ok karlmannligr. Hann hefir
D. t. brúnt hár ok stór bein í andliti, svartar
brýnn, miklar hendr, digra leggi, ok alir
hans VQXtr er afburðar mikill, ok er
maðr inn glœpamannligsti. (35:10-17)
K - versjonen
(Ófeigr svarar) ok kvezk ekki mundu
mikla tillygu veita honum af því, er
hann hafði til
1.1. unnit, ok því næst mundi hann vita, hvé
mikill fulltingr honum er at því. (Oddr
sagði) at ekki mætti hann við þat
styðjask. (3:17-21)
(Ok um morgininn ganga þeir til
lQgbergs ok stendr Oddr upp ok mælti:)
Sá maðr varð
D. t. sekr í nátt í Norðlendingadómi er
Óspakr heitir, ok segir til
F. Lt. sekðarmarka á honum, ok fór um þat
skQruligum orðum. (35:30-36, 15)