Gripla - 01.01.1998, Blaðsíða 148
146
GRIPLA
standandi Statum Islandiæ.4 og einkum umm Iis-lendskra Yfir-vallds manna
breitiliga Administration. I þeirri ætti ei siidst, at hðndla umm þat, hversu
sumir þeirra, sneida sig, sem mest þeir megna, hiaa ðllum þeim Maalum, sem
ei liggr þeirra Interesse og aibata von vid; Edur, i ödru Lagi, at þad sieu
Criminal-Sakir, sem ordnar sieu svo Hjerads fleýgar, at þeim sje skömm þeim
nidur at drepa, edur at skipta sjer eingu af; Enn stundum gjðra þeir sumt af
eintœma Laatagla/mi, alleinasta pro forma, til at s\yna Stjœm semi sj'na og
Vigilantiam, Röksemi, authoritatem edur Gravitatem, þoo hwn verdi stundum
||34 nockut (kann-ske) hlæilig: Og þar hjaa slijkar Brellur gjðrdar til at incubera
plebi metum, og Hðfdjngia hrædslu lijka at setja þeim Glaucoma á þeirra
Skilnjngs a/gu.
Fundist hafa einnig þeir sem heimugliga hafa conniverat, edur og
colluderat med Kaup-mðnnum Dönskum, ef Mwtu kom hefr milli komit. Og
fleiri eru slijk þeirra La/n-brögd, sem eigi verda i' stuttu maali upp-teiknud; mai
ske og helldur sje þarfara at vita, enn at skrif-setja.
Jeg hefi hugsat, at slijka Comoediu, edur rjettara at kalla, Satyram, mætti
fyrir Sjœnir fram-setja undir nockurri D\yra Prosopopoeia. Actus mættu
vymisliga varierast, qvod ad metrum; Enn allt vera þð med þeim Greinum, er
nervosæ væm, og emphaticæ, edr sententiosæ; en þð stuttar, svo hægt væri at
muna. Varast ýrdi þð, at vituperia væm svo generalia, at allir, sine exceptione,
jafn-vel froomir og Gvud-hræddir, væru þar med cauterizeradir. Tæki einhver
sier slijkt fýrir Hendur, og full-komnadi þad, og einkum ef prentad væri,
svyndist ej óó-makligt, at senda af þvi nockur fai-ein Exemplaria ymsum aa
Is-landi. Nærri maa geta, at slijkt mundi falla sumum þeirra all-i'lla, er eiga
hlut ad þeirri Sðk; þvi þá yrdu þeirra arcana, og mýsteria neqvitiei þvi berari;
Og undir eins, at iþij contemnerad ýrdi dö-laga auctoritas, og Al-mwgi hefdi
i' flimti þeirra greyliga Dominium; þeinkjandi: Era slijkir observatores til, nw
ai Tijdum, edur slijkar Amir at nesi; þat ætlar Vor auctoritas at gatnga til
granna, i Hug-skotum manna, og Hðfdjngia hrædslan at verda ryyr. Er þvj, þaa
svo er komit, eitt af Tvennu at gjöra; annat-hvert at betra Ratd sitt; ||35 med þvj
at laita alla Fje-fijkni fara og Undir-hyggju; enn geima sijdan gooda
Samvitsku i rcoligu Hugskoti. Edur og hitt, at l-gaancj for-smæ ðll slijk heil-
rædi; enn gaanga framm i Of-stæki og Forherdj'ng Samvitskunnar, i' Jðtun-
mood. Enn Gaita mjn er, at flestir mundu fara framm i þeirri hræsni, sem nw
4 Á spássíu stendur. NB. seu præsentem Seculi hujus Statum corruptissimum. Og neSanmáls:
þad var ad mier komit einu sinne, at giöra umm allt slijkt Comoediu, og láta vera undir Dyra
personu og nöfnum, eins [og i Dimna er.]