Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2015, Blaðsíða 164

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2015, Blaðsíða 164
163 Markaður og módernismi Önnur tekjulind Birtings var lengst af auglýsingasala í ritið. Hlutfall auglýs- inga í Birtingi er svipuð því sem gengur og gerist í módernískum menningar- tímaritum eða yfirleitt á bilinu 10 til 20% af efni ritsins.47 Í fjórða hefti 1957 varð auglýsingahlutfallið einna hæst eða 22% og það skilaði 5.650 krónum í kassann sem voru þá ríflega mánaðarlaun verkamanns.48 Fyrst í stað birtast auglýsingar á öftustu síðum heftanna og á baksíðunni, vandlega aðskildar frá öðru efni. Þýsk-svissneski myndlistarmaðurinn Dieter Roth, sem hannar fyrsta heftið 1957, nýfluttur til Íslands, býr á hinn bóginn til áhugaverða skörun á milli ritstjórnarefnis og auglýsinga sem heldur að hluta til áfram í tölublöðum næstu ára. Roth dreifir ekki aðeins auglýsingasíð- unum innan um annað efni heftisins heldur hannar hann þær sjálfur þannig að þær falla vel að heildarútlitinu (sjá mynd 1). Sama leturgerð er notuð í texta auglýsinganna og í greinum heftisins og hvorki vörumerki né myndir hafðar á síðunum (undantekningin eru þrjár auglýsingar aftast í heftinu). Auglýsingasíðurnar eru gular og að frátöldum textunum – oftast afar stuttum – brýtur ekkert upp síðurnar nema negatífir borðar, eða fletir, sem allir eru í sömu stærð. Guli liturinn og borðarnir gera það að verkum að auglýsing- arnar eru auðmerkjanlegar í heftinu – stundum eru þó fleiri en eitt fyrirtæki að auglýsa á hverri síðu og ekkert sem aðgreinir skilaboð þeirra sjónrænt annað en (autt) rýmið á milli textanna – en samræmt útlitið dregur úr þeirri tilfinningu að þær birtist þar eins og aðskotahlutir. Við þetta fá auglýsing- arnar ekki aðeins aukið vægi í útliti heftisins heldur taka þær þátt í að miðla módernískri fagurfræði Birtingsmanna. Hin hreinu form í auglýsingunum skírskota greinilega til strangflatarlistarinnar sem hafði náð nokkurri rótfestu í íslenskri myndlist á sjötta áratugnum, meðal annars í málverkum Harðar Ágústssonar og kápuhönnun hans fyrir Birting, sem sótti fyrstu tvö árin tals- vert til Bauhaus-hreyfingarinnar. Þess má líka geta að Hörður vann umrætt hefti með Roth.49 47 Auglýsingahlutfall í módernískum tímaritum var sjaldan meira en 10%. Sjá Robert Scholes og Clifford Wulfman, Modernism in the Magazines. An Introduction, New Haven og London: yale University Press, 2010, bls. 60. 48 Hagtíðindi, mars 1981, bls. 52–53. 49 Sjá Guðmund Odd Magnússon, „Til almennings. Framlag Harðar Ágústssonar til grafískrar hönnunar“, Hörður Ágústsson. Endurreisnarmaður íslenskra sjónmennta, Reykjavík: Listasafn Reykjavíkur, 2005, bls. 50–61, hér bls. 51. Í greininni segir að Hörður hafi gert kápumynd heftisins en Roth „snúið henni við“ – væntanlega hefur hann snúið henni á haus. MÓDERNÍSKA TÍMARITIÐ BIRTINGUR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.