Peningamál - 01.11.2011, Blaðsíða 32

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
1
1
•
4
32
sem nú er birt. Í þriðju könnun bankans kom fram að áætluð fjár-
festing þessa árs hjá fyrirtækjum sem tóku þátt í könnuninni sem gerð
var á fyrsta ársfjórðungi reyndist vera nokkru meiri en áður var talið.
Eins og sjá má í töflu IV-1 bendir könnunin til þess að fjárfesting fyrir-
tækjanna verði rúmum fimmtungi hærri í ár en árið 2010 (á verðlagi
hvers árs) eða um 17% meiri að magni til. Þá áætluðu þessi fyrirtæki
að fjárfesting muni aukast um 9% árið 2012, á verðlagi þess árs,
eða tæplega 5% að magni til. Rétt er að taka fram að mörg þessara
fyrirtækja höfðu ekki lokið endanlegri fjárfestingaráætlun fyrir næsta
ár, þannig að þessar tölur munu vafalaust breytast. Á móti kemur að
verulega dregur úr umsvifum við uppbyggingu tónlistar- og ráðstefnu-
hússins Hörpu.
Atvinnuvegafjárfesting vex umtalsvert á næstu árum
Almenn atvinnuvegafjárfesting (þ.e. án fjárfestingar í orkufrekum
iðnaði og skipum og flugvélum) jókst um ríflega 4,3% milli ára á
öðrum ársfjórðungi og um tæp 5% á fyrri hluta ársins. Út frá framan-
greindum áætlunum og öðrum vísbendingum er nú talið að almenn
atvinnuvegafjárfesting muni aukast um u.þ.b. 8% á þessu ári í stað
6% sem spáð var í ágúst. Heildarfjárfesting atvinnuveganna á föstu
verði er hins vegar talin aukast um rúmlega 13% á sama tímabili,
sem er heldur minni aukning en gert var ráð fyrir í ágúst og skýrist
af breytingu á fjárfestingaráformum í orkufrekum iðnaði sem fjallað
var um hér að framan. Hún skýrir einnig heldur veikari atvinnuvega-
fjárfestingu á næstu tveimur árum. Það breytir því þó ekki að gert er
ráð fyrir töluverðum vexti og að atvinnuvegafjárfesting verði, ásamt
einkaneyslu, einn helsti drifkraftur hagvaxtar á spátímanum. Hlutdeild
fjármunamyndunar atvinnuveganna í landsframleiðslu mun því nálg-
ast langtímameðaltal á spátímanum og verða rúmlega 11% í lok spá-
tímans, en meðalhlutfall síðustu þrjátíu ára er um 12,5%.
Íbúðafjárfesting tekin að aukast
Samkvæmt bráðabirgðatölum Hagstofunnar jókst íbúðafjárfesting á
ný á fjórða fjórðungi síðasta árs. Hún hefur haldið áfram að aukast
það sem af er þessu ári, en samkvæmt tölum Hagstofunnar jókst
íbúðafjárfesting um rúmlega 11% á fyrri hluta ársins frá sama tíma
í fyrra. Grunnspá bankans í síðustu Peningamálum gerði ráð fyrir
tæplega 9% aukningu en í ljósi þess hve lágt fjárfestingarstigið er um
þessar mundir munar litlu í krónum talið.
Breyting milli Breyting milli
Stærstu 50 fyrirtækin (fjöldi) 2010-2011 2011-2012
Upphæðir í m.kr. 2010 2011 2012 (%) (%)
Sjávarútvegur (9) 4.808 1.908 2.370 -60% 24%
Iðnaður (7) 2.643 3.179 4.660 20% 47%
Verslun (12) 2.229 2.910 2.665 31% -8%
Flutningar og ferðaþjónusta (3) 6.334 11.708 12.012 85% 3%
Fjármál (9) 1.917 2.439 2.783 27% 14%
Upplýsingatækni (6) 4.476 3.776 4.039 -16% 7%
Þjónusta og annað (4) 387 1.842 1.620 376% -12%
Alls (50) 22.793 27.762 30.149 22% 9%
Tafla 1 Könnun á fjárfestingaráformum fyrirtækja
1. Grunnspá Seðlabankans 2011-2014.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Breyting frá fyrra ári (%)
Mynd IV-14
Þróun fjármunamyndunar og framlag
helstu undirliða hennar 2000-20141
Fjármunamyndun alls
Atvinnuvegir án stóriðju, skipa og flugvéla
Stóriðja
Skip og flugvélar
Íbúðarhúsnæði
Hið opinbera
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
‘14‘13‘12‘11‘10‘09‘08‘07‘06‘05‘04‘03‘02‘01‘00
Mynd IV-13
Íbúðafjárfesting 1990-20141
1. Grunnspá Seðlabankans 2011-2014.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
% af VLF
0
1
2
3
4
5
6
7
8
‘12‘10‘08‘06‘04‘02‘00‘98‘96‘94‘92‘90

‘14