Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1990, Qupperneq 25

Trúarlíf íslendinga
væru það aldrei færri en u.þ.b. 85% sem hér gefa til kynna með einhverjum
hætti að þeir álíti að líf sé að loknu þessu.
Hér er einnig mjög athyglisvert hversu fram kemur mikil óvissa um það
hvers eðlis þetta framlíf kunni að vera. Langmest fylgi fær sú staðhæfing að
ekkert verði vitað um hvað taki við. Það er að vísu að geta í eyðurnar en virðist
þó ekki vera út í hött að álíta að með því að merkja við það svar séu menn -
hversu margir er ógerlegt að vita - ekki aðeins að gefa til kynna óvissu sína um
hvab taki við heldur einnig hvort eitthvað taki við.
Þegar síðan kemur að þeim staðhæfingum, sem skilgreina nánar hvers eðlis
framlífið verður, dregur mjög úr fylgi við þær. Trú á endurholdgun hefur
minnst fylgi, tæp 6%. Skv. könnun Erlends Haraldssonar þar sem spuming um
endurholdgun var lögð fyrir á nokkurn annan hátt kom fram að 4% voru vissir
um að endurholdgun ætti sér stað og 10% töldu það líklegt.
Með hliðsjón af þeim áhuga sem menn hafa sýnt sálarrannsóknum hér á
landi hefði mátt búast við að meira en þriðjungur svarenda teldi að við
dauðann flyttist sálin á annað tilverustig.
Það eru 14.2% þeirra sem svara er álíta að við dauðann rísi maðurinn upp
til samfélags við guð. Upprisutrúin hefur samkvæmt þessum niðurstöðum
lídnn hljómgrunn meðal landsmanna, þótt trú þeirra á líf eftir dauðann sé
mjög almenn. Hér kemur vafalítið við sögu trú á ódauðleika sálarinnar er
virðist hjá mörgum koma í staðinn fyrir trú á upprisu frá dauðum. Kann þar
að mega greina áhrif frá spíritisma. Það þarf vart að taka fram að í postullegu
trúarjátningunni, sem sérhverju fermingarbarni er gert að læra og höfð er yfir
við hverja skírnarathöfn sem og æ oftar við almennar guðþjónustur í seinni tíð,
er játuð trú á upprisuna en ekkert á sálina minnst. Það er því forvitnilegt að
gæta að hvernig þeir sem segjast vera trúaðir ogjáta kristna trú tjá afstöðu sína
tíl lífs eftir dauðann. En fyrst skal litíð á hvernig þessi afstaða greinist eftír aldri
og kyni.
Tafla 11,11 Líf eftir dauðann eftir aldri og kyni:
18-24 25-34 35-44 45-59 60-76 kk kvk
n= 139 158 153 150 126 341 390
Ekkert líf eftir dauðann 9.4 10.8 13.1 5.3 3.2* 12.3 5.6*
Eitthvað tekur við 65.5 57.0 48.4 59.3 65.1* 57.2 60.3*
Maðurinn endurholdgast 4.3 8.2 6.5 4.7 4.0ns 4.4 6.7ns
Sálin á annað tílverustig 20.9 34.2 30.7 32.0 38.1* 28.0 33.7ns
Maðurinn rís upp 15.8 10.8 18.3 12.0 15.1ns 13.3 15.3ns
ns (notsignificant)=ekkimarktækurmunur *p<0.05 **p<0.001
Það er fátt sem vekur sérstaka athygli þegar þessar tölur eru skoðaðar.
23