Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1990, Side 164

Studia theologica islandica
Meðal annarra ábendinga er vísað til þess að kirkjan þurfi að vera alþýðlegri
°g íylgjast betur með breyttum þjóðfélagsháttum; láta viðfangsefni og vanda-
mál hversdagslífsins til sín taka, m.a. með því að sinna utangarðsfólki og stuðla
að forvarnarstarfi á hinum félagslega vettvangi.
A síðari árum hefur athygli kirkjuyfirvalda beinst í auknum mæli að fræðslu-
hlutverki kirkjunnar. Er þá bæði rætt um trúfræðslu fyrir börn og ungmenni
og fræðslu fyrir fullorðna. I því skyni hefur verið sett á stofn staða fræðslustjóra
kirkjunnar. Þessi viðleitni á sér greinilega hljómgrunn meðal almennings hvað
varðar börn og ungmenni, eins og komið hefur fram hér. Ekki verður sagt að
þeir hafi verið margir sem nefndu trúfræðslu sérstaklega, eða 15 talsins. Af því
sem sagt var má ætla að hinir sömu hafi einkum haft fullorðinsfræðslu í huga.
Af öðrum atriðum má nefna að 16 einstaklingar telja ástæðu til að benda á
að kirkjan skuli forðast öfgar og sýna þess í stað umburðarlyndi í trúmálum.
A hinn bóginn eru það 8 svarendur sem telja mikilvægt að kirkjan standi vörð
um kristna kenningu í samfélagi hraðfara breytinga.
Þá telja 10 það æskilegt að kirkjur séu opnar utan messutíma, svo hver og
einn geti átt þar stund í einrúmi ef þess er óskað. Þetta er mál sem alloft ber á
góma og hefði jafnvel mátt búast við að fleiri vikju að því. En þá er þess að gæta
að ekki var spurt um þetta atriði sérstaklega og gildir sú athugasemd reyndar
um öll þau atriði sem fram koma í svörum við opnu spurningunum. Auk þess
má nefna að hér á landi er nánast hvergi hefð fyrir því að hafa kirkjuhús opin
á öðrum tímum en þeim er þar fara fram sérstakar athafnir, þótt víða erlendis
sé það fyrirkomulag algengt.
Spyrja mætti hverjir þeir séu einkum sem því eru fylgjandi að kirkjan breyti
starfsháttum sínum. Þá kemur á daginn að umtalsverður munur er á við-
horfum fólks eftir aldri, kyni og búsetu. Nokkurs munar verður vart á milli
karla og kvenna en 40% karla og 33% kvenna telja breytinga þörf. Um aldurs-
skiptingu er það að segja að mestan áhuga á breytingum er að finna meðal
þeirra sem eru á aldrinum 25-44 ára. Eru í þeim hópi 45% sem telja að kirkjan
þurfi að taka upp nýja starfshættí. Minnstan áhuga sýnir yngstí aldurshópurinn,
18-24 ára, eða 27%. A þeim og síðan þeim elstu er sáralítill munur en 29% á
aldrinum 60-76 ára svara spurningu um þörf á breytíngum játandi.
I flestu er ólíku saman að jafna þegar þessir tveir aldurshópar eru bornir
saman. Hinir yngstu láta sig málefni kirkjunnar mun minna varða en elsta
kynslóðin. Kemur það greinilega fram t.d. hvað snertir messusókn en einnig
varðandi samstöðu með kirkjunni og kenningum hennar. Má vafalítíð rekja
lítinn áhuga á breyttum starfsháttum kirkjunnar hjá ungu fólki að miklu leytí
til almenns sinnuleysis þess um kirkjuna. Því stendur á sama um starfshætti
hennar, breytta eða óbreytta. Allt öðru máli gegnir um elsta fólkið. I þeim hópi
er að fmna dyggustu stuðningsmenn kirkjunnar, bæði hvað varðar þátttöku í
helgihaldi og trú á þann boðskap sem hún flytur. I þessu sambandi má nefna
að fólk hefur gjarnan tilhneigingu til að verða íhaldssamara með aldrinum og
er því síður ginnkeypt fyrir breytíngum. Að hinu ber einnig að hyggja að túlka
J.
162