Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1993, Blaðsíða 65
Sérkenni kristindómsins
síns lægra eðlis ráða, og vilji hans beinist að því að óska þess, sem færir
hann nær því takmarki. Sá vilji er frjáls, sem vill í samræmi við
kærleiksvilja Guðs, sem er hinn sterkasti máttur í tilverunni. Meðan því
er ekki náð, er maðurinn tvískipt vera. En sú tvískipting er ekki róttæk,
heldur á yfirborðinu. Aflið, sem stendur á móti, er ekki innsta eðli
mannsins, heldur hið lægra eðli, sem honum er ætlað að yfirvinna. Þetta
er sannleikurinn, sem felst í gömlu skoðuninni um fullkomnun mannsins í
upphafi og syndafall. Því, hvernig þetta lægra eðli hafi komið, verður
ekki svarað, það er leyndardómur allrar byrjunar. Og svarið við því,
hvaðan manninum kom afl til að sigra hið lægra eðli, og gera vilja Guðs,
verður rætt síðar.
c) Tilgangur mannsins
Eins og sést af framansögðu, lítur kristindómurinn svo á, að maðurinn
eigi fyrir höndum að þroskast til æðri fullkomnunar, þannig, að hið
lægra eðli hans, hið jarðbundna og dýrslega, verði að víkja fyrir hinu
æðra eðli hans, guðsmyndinni. Þetta felst í orðum Jesú: „Verið þér því
fullkomnir, eins og himneski faðir yðar er fullkominn” (Mt. 5,48). Jesús
talar um ómetanlegt gildi mannssálarinnar (Mk. 8,37) og að menn skuli
týna lífi sínu (hinu jarðneska) til að bjarga því (hinu himneska). Sjálfur
boðar hann dauða sinn og upprisu (Mk. 8,31 o.v). Hann talar um upprisu
dauðra, og segir, að Guð sé ekki Guð dauðra, heldur lifandi (Mk.
12,25nn). Loks bendir upprisa hans sjálfs til hins sama, að mennirnir lifi
áfram eftir líkamsdauðann, séu gæddir ódauðlegu eðli (sbr. I. Kor.
15.12nn).
Þetta felst líka í hugmyndum kristindómsins um óendanlegt gildi hvers
manns. Það gildi verður ekki leitt í ljós, nema maðurinn eigi lengra
þroskaskeið fyrir höndum, en hið jarðneska líf. Þróun mannsins til að
verða fullkominn persónuleiki, staðfastur og frjáls í hinu góða, krefst
lengra lífs en hins jarðneska. Þannig er trúin á ódauðleika
mannssálarinnar eitt af grundvallaratriðum kristindómsins, og nátengd
trú hans á Guð og veruleika hins andlega heims, enda eru sannanir þær,
sem menn hafa reynt að færa út frá rökfastri hugsun fyrir ódauðleika
mannssálarinnar að miklu leyti þær sömu og sannanir fyrir tilveru Guðs.
Þær sannanir verða ekki taldar hér, því þær hafa meira heimspekilegt en
trúarlegt gildi.
í hugmyndum sínum um tilgang mannsins greinir kristindómurinn sig
frá hinum austurlensku trúarbrögðum, sem líta á allt jarðlífið sem
blekkingu, hinn frjálsa vilja sem hugarburð og tilgang mannsins algleymi;
eða múhameðstrúnni, sem lítur á líf mannsins sem „rotna tötra og
óhreinleik”, með orðum spámannsins. „í heimi maya er siðferðisbarátta
eintómt stríð við blekkingu; í rauninni gerist ekkert; vér erum skuggar og
eltum skugga. Þannig er einnig í heimi sem Guð er svo Qarlægur að hann
63