Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1993, Síða 72

Bjöm Magnússon
eða m.ö.o., að með því að syndin verður raunveruleiki í lífi voru erum
vér á leiðinni til að ónýta, — að því er oss snertir — þann tilgang, sem
oss er settur” (Aulén, 249).
En syndin er líka félagsatriði. Það er ekki aðeins hver einstaklingur,
sem er heftur af sínu lægra eðli, heldur birtist hið sama í félagslífi
heildarinnar. Enginn maður er einangraður, heldur er hann barn þess
mannfélags, sem hann lifir í. Og það félag er fullt af freistingum. Einnig
í því ríkir sá vilji, að vera laus við Guð. Því er talað um um ríki
syndarinnar, sem stendur gegn ríki Guðs. En einnig gagnvart því verður
hver einstaklingur að taka afstöðu, og gera upp fyrir sjálfum sér, hvort
hann vill gera hið rétta eða ekki. Því hvorki sú skýring, að syndin eigi
uppruna sinn í lægra eðli mannsins, og sé að því leyti „upprunasynd” né
sú að hún sé félagsatriði, má draga úr ábyrgð einstaklingsins að standa
gegn syndinni, og hvorug má velta sekt syndarinnar yfir á upprunaeðlið
eða félagsheildina.
c) Afleiðing syndarinnar
Afleiðing syndarinnar er samkvæmt orðum Jesú fjarlæging frá Guði,
óverðugleiki að heita sonur hans (Lk. 15.18n). í því er fólgin sú sekt, sem
hún hefur í för með sér. Maðurinn kemst í skuld við Guð (Mt. 6,12;
18,23nn; Lk. 7,41). Sú skuld er misþung, eftir því, hvort syndin stafar af
veikleika og fávisku eða er framin af yfirlögðu ráði gegn vilja Guðs (Lk.
ll,45nn; 23,34). Þyngst dæmir hann syndina gegn heilögum anda, er
hann segir að ekki muni verða fyrirgefin (Mk. 3,29).
Þar sem Jesús talar um dóminn, segir hann, að þeir, sem ekki hafi sýnt
smælingjunum miskunn, skuli fara burt til eilífrar refsingar, og hinum
ónýta þjóni er kastað út í myrkrið fyrir utan (Mt. 25,46,30). Skuldugi
þjónninn varð að borga upp alla skuldina, þegar hann vildi ekki fyrirgefa
samþjóni sínum (Mt. 18,34). Hann talar og um hinn óslökkvandi eld, um
helvíti (Mt. 9,43nn, Mt. 5,29 nn) Gehenna eldsins (Mt. 5, 22). Sá, sem
ekki vill sættast við mótstöðumann sinn, verður að borga hinn síðasta eyri
(Mt. 5,26).
Það er vitanlegt, að Jesús notar hér málvenju samtíðarinnar, og mörg
af þessum ummælum standa í líkingu, og er því varlegt að taka þau
bókstaflega. Hins vegar er ljóst af því, að Jesús taldi afleiðingar
syndarinnar mjög hættulegar, og að það mundi kosta mennina miklar
þrautir og hann langar að bæta það tjón, sem syndin bakar þeim. Hið
sama skín og út úr öðrum orðum Nýja testamentisins um syndina. Páll
talar um dauðann sem laun syndarinnar (Ró. 6,23) og segir, að dauðinn
hafi komið fyrir syndina (Ró. 5,12, sbr. Ró. 2,12). Aftur segir í I.
Jóhannesarbréfi að til sé synd til dauða, og til sé synd, sem ekki er til
70