Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2013, Blaðsíða 181

Aðgengi 4-5 ára leikskólabarna að barnabókum og stafrænum miðlum á heimilum sínum
ætluð telpum en drengjum vegna þess að
það getur orðið til þess að drengir forðist
lestur og lestrartengdar athafnir og fari
á mis við þá ánægju sem Hunt (2004) og
Marsh og Millard (2000) telja að lestur geti
veitt börnum.
Bókhneigðarhabitus. I klasanum Bók-
Imeigð, leggja fjölskyldurnar megináherslu
á upplestur úr sígildum barnabókum,
þjóðsögum og prinsessuævintýrum en
forðast teiknimyndasögur og tölvur. Segja
má að þær hneigist til hefðbundins bók-
lesturs og því má ætla að þær hafi þróað
með sér bókhneigðarhabitus. Fjölskyldur
með bókhneigðarhabitus virðast hafa há-
menningar- og fagurfræðileg gildi í for-
grunni en forðast efni sem tengist dægur-
menningu en það endurspeglar niður-
stöður Bourdieu (1977, 1984) og Bourdieu
og fl. (1999) um ólíkan menningarauð fjöl-
skyldna og stétta.
Karlmennskuhabitus. í klasanum Mikil
áhersla á teiknimyndir og tölvur, eru aðal-
lega fjölskyldur drengja. Þessir foreldrar
velja teiknimyndasögur og tölvuleiki í
meira mæli en hinir foreldrarnir en áhugi á
þeim er oft talinn merki um karlmennsku
(Millard, 2006). Þær sýna engin merki um
áhuga á sígildu barnefni en hneigjast til að
velja barnaefni þar sem kraftur og tækni
eru í fararbroddi og endurspegla hefð-
bundnar hugmyndir um karlmennsku.
Því má telja að þær þrói með sér karl-
mennskuhabitus og kynjaðar áherslur sem
geta ýtt undir staðalmyndaða þekkingu á
kvenleika og karlmennsku (Millard, 1997;
Richner og Nicolopoulo, 2001, 2007).
Lokaorð
Þessi rannsókn var tilraun til að draga upp
mynd af magni og margbreytileika barna-
efnis sem ungum börnum stóð til boða
í Reykjavík þegar könnunin var fram-
kvæmd. Sex ár eru liðin frá gagnasöfnun
og líklegt að stafrænir miðlar vegi þyngra
á heimilum ungra barna nú en þá. Til við-
bótar sjónvarpi, mynddiskum og tölvum
virðast sum leikskólabörn nú hafa að-
gang að svokölluðum „Ipads" sem þau
geta notð til að sækja sér tölvuleiki hvar
sem þau eru stödd. Þörf er á frekari rann-
sóknum sem beina sjónum að mikilvægi
stafrænna miðla fyrir læsi ungra barna.
Þótt enn skorti rannsóknir eru vonir
bundnar við að leikskólakennarar og aðrir
sem koma að menntun ungra barna geti
notfært sér niðurstöður þessarar könn-
unar meðal annars til að skapa umræður
um hlutverk stafrænna miðla í menntun
ungra barna og til að efla foreldrasamstarf
og auka samfellu í námi leikskólabarna.
Þekking á ólíkum fjölskylduhabitusum
gæti leitt af sér aukinn skilning á ólíkum
uppruna barna sem gæti stuðlað að
auknum jöfnuði í leikskólum. Til dæmis
gætu leikskólakennarar aukið tækifæri
leikskólabarna til að tjá sig um þekkingu
sem þau hafa öðlast á heimilum sínum og
þannig stuðlað að aukinni samfellu náms
barna á heimilum og í skólum.
179