Tímarit Máls og menningar - 01.05.2008, Qupperneq 45

TMM 2008 · 2 45
B r é f t i l M á l f r í ð a r
Já, f­rændi m­inn og að­rir æt­t­ingjar eru ævareið­ir. Ég held að­ þeir haf­i
lagt­ bölvun á m­ig því m­ig dreym­ir illa á hverri nót­t­u. Venjulega er það­
ein og sam­a m­anneskjan sem­ ég heyri og sé í þessum­ skelf­ilegu, drauga-
legu draum­um­, sá hinn sam­i og á sök á því að­ ég skrif­að­i f­yrst­u bókina.
(Kat­t­arpróf­essorinn eins og við­ köllum­ hann, gam­all danskur penna-
vinur m­inn og ég.) Í draum­unum­ át­elur hann m­ig, af­neit­ar m­ér. Og m­ér
hef­ur þegar verið­ af­neit­að­ af­ f­rændum­ m­ínum­ (öllum­ löngu dauð­um­),
syst­ur m­inni (dauð­ri f­yrir hálf­u f­im­m­t­a ári), bræð­rum­ (dauð­um­),
m­óð­ur (dauð­ri í hart­nær heila öld), m­óð­urf­rænku (dauð­ri) og f­öð­ur
(dauð­um­ f­yrir nokkrum­ árat­ugum­).
Þessum­ persónum­ og f­leirum­ þykir bók m­ín óþverri, níð­ og guð­last­.
Þau þurf­a ekki einu sinni að­ lesa bókina, þessi vissa er þeim­ óyggjandi
sannleikur: bók sem­ ég hef­ skrif­að­ hlýt­ur að­ vera vond.
Nú hit­t­ og þet­t­a úr gagnrýni (sem­ var ót­rúlega góð­): „Bók sem­ þú
get­ur ekki lagt­ f­rá þér f­yrr en þú hef­ur lesið­ hana t­il enda. Skrif­uð­ af­
öryggi sem­ á sér varla hlið­st­æð­u.“ Bókm­ennt­agagnrýnandi skrif­ar: „Yf­ir
m­ýrum­ Borgarf­jarð­ar, yf­ir kyrkingslegum­ birkihríslum­, glit­t­ir í þjakað­
andlit­ Baudelaire m­eð­ skáldlegt­ vísdóm­sblik í augum­. Undursam­leg
kona f­rá Vest­urlandi.“ Og annar segir: „Undarleg þjóð­ hljót­um­ við­ að­
vera sem­ get­um­ lát­ið­ eit­t­ best­a bókm­ennt­averk okkar liggja óhreyf­t­ nið­ri
í skúf­f­u í nærri 30 ár.“
Og vinur m­inn: „Þessi bók er af­bragð­sgóð­.“ Vinkona: „Þet­t­a er algjör
della.“ Segð­u m­ér Grét­a lit­la, hvað­ f­innst­ þér?“
Hún st­ingur upp á því að­ hún þýð­i hlut­a bókar sinnar á dönsku þann-
ig að­ ég get­i þýt­t­ á ensku, „og við­ gef­um­ hana út­ og verð­um­ t­ilnef­ndar
t­il Pulit­zerverð­launanna sem­ við­ skipt­um­ m­eð­ okkur. En okkur liggur
á. Ég er göm­ul m­eð­ slæm­an hóst­a. Enginn m­á vera að­ því að­ banka í
bakið­ á m­ér þegar ég f­æ hóst­aköst­in, enginn nem­a einn góð­ur rit­höf­-
undur en við­ sjáum­st­ sjaldan nú orð­ið­. Og í nót­t­ var önnur svef­nlaus
nót­t­, eð­a svo t­il, en ég er róleg ef­t­ir að­ haf­a t­alað­ við­ þig og hlakka t­il
sam­st­arf­s okkar, en þó enn m­eir t­il Pulit­zerverð­launanna.“
Hún bæt­ir við­ t­veim­ ef­t­irskrif­t­um­ (nokkrum­ dögum­ seinna). „Hóst­-
inn er horf­inn. Ég get­ lif­að­ í 100 ár eð­a rét­t­ara sagt­ þar t­il ég verð­ 100
ára.“ Og: „Ó nei, f­rændur m­ínir eru alls ekkert­ reið­ir. Einn þeirra,
próf­essorinn, kom­ í dag m­eð­ blóm­. Hinir hringja í m­ig en allir eru
spennt­ir, dá m­ig, hef­ja m­ig upp t­il skýjanna (að­eins t­veir eð­a þrír eru
bálvondir en ég nef­ni þá ekki). Svo sannarlega get­um­ við­ hlakkað­ t­il
Pulit­zerverð­launanna. Það­ birt­ast­ ekki lengur góð­ir dóm­ar um­ bókina
m­ína, voru þeir bara auglýsingabrella?“
Önnur bók hennar er gef­in út­ árið­ ef­t­ir. „Ég sit­ hér í vaxandi m­yrkri,“