Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.1998, Blaðsíða 66

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.1998, Blaðsíða 66
Fyrir dómi standast aðeins skriflegar áminningar Birgir Björn Sigurjónsson, framkvæmdar- stjóri BHM, hefur töluverða reynslu af að meta hvort rétt sé staðið að uppsögnum opinberra starfsmanna. Hann segir að oft sé ranglega staðið að áminningum og uppsögnum í kjölfar þeirra og er hissa á að stjórnendur skuli ekki kynna sér betur réttindi starfsmanna og lögin áður en þeir grípa til slíkra aðgerða. „Áður en starfs- manni er sagt upp verður hann að hafa hlotið áminningu og gæta verður þess að rétt sé staðið að henni. Til að áminning standist verður hún að vera skrifleg, ávirðingin verður að vera eitthvað af því sem lögin tilgreina og það þarf að koma fram hvað starfsmaður þarf að gera til að bægja ávirðingunni frá. Ef starfsmaður mætir t.d. alltaf of seint verður að standa í bréfinu að hann verði að vera stundvís," segir Birgir Björn. Hann líkir áminningu við gula spjaldið í knattspyrnu þar sem leik- menn fá viðvörun um að ef þeir hagi sér ekki sem skyldi verði þeim vísað af velli. „í áminningu á að felast tækifæri fyrir starfsmanninn, hún á ekki að virka sem öngstræti," segir hann. Loks bendir Birgir Björn á að áminning úreldist og að það gangi ekkí að segja fólki upp út á margra ára gamlar áminningar. vanhæfni til að takast á við mismunandi aðstæður getur einnig dregið dilk á eftir sér. Allir heilbrigðisstarfsmenn eru bundnir þagnareiði gagnvart þeim sem þeir annast. Brot á þagnareiði er litið alvarlegum augum og er næg ástæða til umsvifalausrar uppsagnar af vinnustað og jafnvel leyfissviptingar. í hjúkrunarlögum (nr. 8/1974) kveður á um þagnarskyldu hjúkrunarfræðinga: Hjúkrunarfræðingum er skytt að gæta fyllstu þagmælsku um öl/ einkamál, er þeir fá vitneskju um í starfi sínu, nema lög bjóði annað, og helst þagnarskyldan, þótt þeir láti af starfi. Skylda til að bera vitni fyrir rétti er takmörkuð í samræmi við þetta og ákvæði réttarlaga um vitnaskyldu embættis- og sýslunarmanna og sérákvæði slfkra laga um lækna. Gert er út um flestar ávirðingar heilbrigðisstarfsmanna á vinnustað þeirra án þess að til áminningar komi og er það þá yfirleitt hlutverk næsta yfirmanns að ræða við starfsfólk sitt. Sé hins vegar búið að ræða ítrekað við sama starfs- manninn, áminna hann og jafnvel segja honum upp starfi án þess að hann taki sig á er málinu vísað til landlæknis, sé matið faglegs eðlis. Yfirleitt er þess gætt að áminning sé ekki veitt nema að vel grunduðu máli. Þess eru þó dæmi að aðferðinni sé beitt sem stjórntæki í óljósum tilgangi. Stundum er um frumhlaup stjórnenda að ræða og þeim ber þá að draga áminninguna til baka. Áminning sem ekki verður rakin til annars en persónu- legrar óvildar yfirmanns í garð starfsmanns er ekki á rökum reist. Séu mistök leiðrétt á faglegan hátt er alla jafna ekki heldur þörf fyrir áminningu en þó verður að meta hvert slíkt tilfelli fyrir sig. Áminning á vinnustað Ríkisstarfsmenn Lögum um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins var breytt 1996 og þar með reglum um áminningu og uppsagnir. Langflestir hjúkrunarfræðingar sem starfa hjá ríkinu eru ráðnir til starfa og á umljöllunin hér við um þá og verður ekki farið sér- staklega í hvað við á um þá sem voru skipaðir til starfa áður en lögunum var breytt. Tilefni til lögmaétrar áminningar má sækja til ýmissa greina í lögunum (nr. 70/1996) sem lúta að skyldum starfsmanns, t.d. 15. gr. um skyldu til að hlýta lög- legum fyrirskipunum yfirmanns, 16. gr. um stundvísi, 17. gr. um yfirvinnuskyldu og 18. gr. um þagmælsku og 14. gr. um hegðun og framkomu en hún er svona: Flestir hjúkrunarfræðingar sem starfa hjá ríkinu eru ráðnir til starfa en ekki skipaðir. 14. gr.: Starfsmanni er skylt að rækja starf sitt með alúð og samviskusemi í hvívetna. Hann skal gæta kurteisi, lipurðar og réttsýni í starfi sínu. Hann skal forðast að hafast nokkuð það að í starfi sínu eða utan þess sem er honum til vanvirðu eða álitshnekkis eða varpað getur rýrð á það starf eða starfsgrein er hann vinnur við. Starfsmanni er skylt að veita þeim sem til hans leita nauðsynlega aðstoð og leiðbeiningar, þar á meðal að benda þeim á það, ef svo ber undir, hvert þeir skuli leita með erindi sín. í 44. grein laga um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins er fjallað um starfslok starfsmanns og þar segir m.a.: Skylt er að veita starfsmanni áminningu skv. 21. gr. og gefa honum færi á að bæta ráð sitt áður en honum er sagt upp störfum ef uppsögn á rætur að rekja til ástæðna sem þar voru greindar. Efnisatriði 21. gr. laganna koma til álita ef yfirmaður telur tilefni til að áminna starfsmann. 66 Tímarit Hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 74. árg. 1998
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.