Ráðunautafundur - 15.02.1991, Page 240

-232-
hröðum skrefum nú síðustu árin. Uppgjörið miðaðist fyrst og fremst við útreikning
framlaga til hrossaræktarsambanda, skv. þeim búfjárræktarlögum er giltu. Vélaskýrslu-
hald var ekki notað við uppgjörið sem kom í veg fyrir beina notkun upplýsinga úr
folaldaskýrsluhaldinu í kynbótastarfinu. Eitt rannsóknarverkefni í kynbótafræði
byggðist þó eingöngu á gögnum úr folaldaskýrsluhaldinu (Kristinn Hugason 1983).
Færsla hrossa í ættbók Búnaðarfélags íslands hófst árið 1923 en árið 1986 var
það síðasta sem raðnúmer voru notuð til að auðkenna hrossin. Á þessu árabili hlutu
stóöhestar númer á bilinu 1 til 1056 og hryssur frá 1 til 6897. Ættbókin er hvergi
aðgengileg almenningi í heild sinni. Ýmsir hlutar hennar hafa verið birtir t.d. í
tímaritinu Hestinum okkar og eitt bindi ritsins Ættbók íslenskra hrossa, stóðhestar nr.
750 til 966, gaf Búnaðarfélagið út 1982. Ættbók hvers árs hefur birst í Hrossarækt-
inni, ársriti Búnaðarfélags íslands í hrossarækt, frá og með árinu 1986. Verulegur
hluti ættbókariimar hefur birst í Ættbók og sögu eftir Gunnar Bjarnason.
Á árinu 1987 var tekið í notkun nýtt númerakerfi svonefnd fæðingamúmer sem
eru 8 stafa kennitala. Frá og með árinu 1987 hafa öll hross sem mætt hafa til
kynbótadóms verið númeruð með fæðingarnúmerum og nákvæmar upplýsingar um þau
safnað í tölvu Búnaðarfélagsins (SHEST) (Kristiim Hugason 1989). Frá 1985 hefur
markvisst verið unnið að uppbyggingu nafna- og númeraskráa í hrossaræktinni.
Sérstakt forrit (SYN) er notað úti í búnaðarsamböndunum við skráningu hrossa til
sýninga, útgáfu mótsskráa og dóma. Þetta forrit var fyrst notað árið 1988 en er í
stöðugri þróun.
Frá því fyrir 1980 og fram til 1987 vann Þorvaldur Ámason að uppbyggingu á
tölulegum gagnabanka um ætterni og dóma íslenskra kynbótahrossa sem dæmd voru
frá og með árinu 1961 (ISHEST). Þessi gögn notaði hann í rannsóknum sínum á
aðferðum við kynbótamat hrossa. Búnaðarfélag íslands tók að fullu við umsjá þessa
gagnabanka árið 1988 og frá þeim tíma hefur verið unnið kerfisbundið að yfirferð
hans. Bætt hefur verið við ýmsum upplýsingum frá fyrri árum sem vantaði af
einhverjum ástæðum og dómum hvers sýningarárs er bætt við bankann að lokinni
yfirferð þeirra. Ætttengingar gagnabakans hafa verið treystar verulega með notkun
fæðingarnúmera.
Nú er verið að hleypa af stokkunum hjá Búnaðarfélaginu víðtæku vélaskýrslu-
haldi í hrossarækt. Grunnskráning (ætterni o.fl.) allra undaneldishryssa væntanlegra
þátttakenda stendur nú yfir hjá búnaðarsamböndunum. Allar þær hryssur sem ekki
hafa númer verða númeraðar með fæðingarnúmerum sem skipt er niður á ræktendur.
Fangskýrslur verða færðar m.a. eftir gögnum úr grunnskráningunni og búsbækur og