Tímarit Máls og menningar - 01.05.2018, Side 102

S i g r í ð u r J ó n s d ó t t i r
102 TMM 2018 · 2
Sigríður Jónsdóttir
Dæmisaga
Einu sinni var lítil gul hæna sem fann fræ. Það var hveitifræ. Hænan
var dugleg og góð og átti þrjá unga. Þið munið eftir henni. Með henni
bjuggu svín, hundur og köttur. Þeir voru löt og sjálfselsk kvikindi. Þið
munið líka eftir þeim.
Litla gula hænan sáði fræinu sínu í vilpuna þar sem svínið hafði velt
sér og skitið um veturinn. Hænan lá inni í hænsnakofa á eggjum fram á
vor og vissi ekkert um það. En fræið spíraði og kornið óx og þroskaðist
vel hjá litlu gulu hænunni.
Nóttina áður en litla gula hænan sló akurinn sinn og margar nætur
þar á undan flæmdi kötturinn ferlegan músafaraldur úr korninu. En litla
gula hænan vissi ekkert um það, hún lá inni í kofanum sínum og svaf,
uppgefin eftir erfiði dagsins.
Daginn sem litla gula hænan rogaðist með kornsekkina til myllunnar
lá hundurinn við hliðið. Þetta vissi refurinn og reyndi ekki að laumast til
að ræna ungunum. Hann hafði oft langað til að éta þessa unga en komst
aldrei til þess fyrir hundinum. Litla gula hænan vissi ekkert um það því
hún sá illa frá sér af ánægju yfir eigin dugnaði.
Þegar litla gula hænan hafði svo loksins bakað brauðið tímdi hún ekki
að sjá af einum munnbita handa svíninu, hundinum eða kettinum en át
það allt sjálf með ungunum sínum. Og letingjarnir máttu fara annað til
að fá eitthvað í svanginn og það gerðu þeir þegar í stað.
Vorið eftir fann litla gula hænan fræ. Það var hveitifræ. Hún sáði því
í harðbalann sem enginn hafði rótað eða skitið í og fræið spíraði seint
og kornið óx illa. Þegar hveitið fór loks að þroskast á akrinum herjaði
ferlegur músafaraldur á uppskeruna. Daginn sem hænan dróst til myll-
unnar með sína rýru eftirtekju át refurinn alla ungana hennar svo aðeins
fiðrið varð eftir.
Um haustið átti hænan lítið brauð, engan unga, enga sambýlinga og
engan nágranna annan en refinn, sem át hana líka.