Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Side 121

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Side 121
Bókmenntir Geirlaugur Magnússon Afturhvarf og endurkoma Þrjár ljóðabækur: Að baki daganna eftir Pétur Gunnarsson (Mál og menning 2003); Æskuljóð hvíta mannsins eftir Ólaf Hauk Símonarson. Teikningar eftir Alfred Flóka (Skrudda 2003) og Úr hljóðveri augans eftir Véstein Lúðvíksson (Bjartur 2003). Meðal ljóðabóka síðastliðins árs eru þrjár sem gefa tilefni til titilsins hér að ofan. Ein er hefðbundið úrval ljóða, æskuljóða segir höfundurinn sem síðan hefur einkum fengist við leikritun. Önnur er endurútgáfa einu ljóðabókar sagnaskálds með viðbótum og sú þriðja fyrsta ljóðabók höfundar sem lengi hefur verið þög- ull en naut álits sem sagna- og leikritaskáld. Það hefur reyndar borið á því undanfarin ár í öllu blaðrinu um dauðahryglu ljóðsins að enginn verðskuldi að nefnast rithöfundur fyrr en hann hefur slegið inn í það minnsta eina skáldsögu eða heils kvölds leikrit. Ljóðskáld eru einungis unglingar og sérvitringar. Þó hafa rithöfundar flestir hafið feril sinn á ljóðum eða viðurkenna að þeir semji ljóð fyrir skúffuna. Hér verður engin tilraun gerð til að skoða þessar ljóðabækur sem afleggjara veigameiri verka höfundanna, aðeins gluggað í þær einar og sér. Ljóðasafn Ólafs Hauks og fyrsti hluti bókar Péturs Gunnarssonar, ljóðabókin Splunkunýr dagur sem út kom í fyrra skiptið árið 1973, sýna vel hvað einkenndi skáldskap ungskálda á áttunda áratug nýliðinnar aldar. Skáldin yrkja um hvunndagsreynslu og pólítískan raunveruleika, en hversu mótsagnakennt sem það kann að hljóma er þessi skáldskapur litaður af næsta rómantískri lífssýn. Nýmælið á þeim tíma var ekki að ljóðin skyldu vera pólítísk, það hafði einnig einkennt skáldskap áratuganna og áranna á undan - og nægir að nefna skáld eins og Jóhannes úr Kötlum, Hannes Sigfússon, Þorstein frá Hamri og Dag Sig- urðarson - heldur að kaldasstríðsangistin sem til að mynda hafði einkennt margt af skáldskap atómskáldanna var horfin og einnig sá innhverfi og myrki tónn sem hafði verið mjög áberandi. Undantekningin ffá þessu var einna helst ljóð Dags Sigurðarsonar, enda áhrif frá honum og þó einkum viðamestu bók hans, Rógmálmi og grásilfri sem kom út í upp- hafi áratugarins, veruleg meðal yngri skálda, ekki síst í málfari; hversdagslegt orðfæri og talmálskennt verður einkennandi. Ég held að ef ætti að lýsa skáldskap yngri skálda þess tíma með dæmi fyndist vart skýrara en ljóðið París ’68 eftir Ólaf Hauk (21): 1 morgun þegar ég vaknaði sá ég að rauð rós hafði vaxið út úr nafla þínum og brosti við mér eins og barn. TMM 2004 • 3 119
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.