Heimsmynd - 01.08.1994, Page 16

lllJÍHI
Alið á óttanum
við OFBELDI
Hræðsla við glæpi og ótti er áhrifamildlL
og oft vanmetinn þáttur í hringiðu norð-
ur-amerísks samfélags. Óttinn ræður
ekki bara miklu um hvernig fólk háttar
sínu einkalífi, hann stjómar líka tiifinn-
ingunum sem stjórnmálamenn höfða til
í atkvæðasmölun fyrir kosningar. Og á
óttanum við ofbeldi nærist málstaður
kynþáttahatara því að í hugum margra
hefur ímynd glæpamanns svart andlit,
eins og Bergljót Guxmlaugsdóttir bend-
ir á í skrifum sínum frá Kanada.
aga 16 ára gamais japansks
skiptinema, Yoshihiro Hatt-
ori, er mönnum enn í
fersku minni hér vestan-
hafs og mikið búið að vitna í
það mál. Yoshihiro villtist ásamt jafn-
aldra sínum á leið í hrekkjavökuboð á
síðasta ári og fór í vitlaust hús. Búning-
ur Yoshihiro sem John Travolta í kvik-
myndinni Saturday Night Fever hefur
kannski skotið húsfreyjunni skelk í
bringu, því fyrstu viðbrögð hennar voru
að kalla til manns síns um að koma með
byssuna. Enskukunnátta drengsins var
lítil og hann einfaldlega skildi ekki þegar
honrnn var skipað að frjósa. Vegna þess
var hann skotínn á staðnum.
Húsbóndinn var sýknaður og í réttar-
salnum var gerð skilmerkfLega grein fyr-
ir því að hér um sJóðir á fólk fuilan rétt á
að koma til dyra með byssu í hendinni.
Faðir drengsins í Japan safnaði í sorg
sinni 1,6 milljónum undirskrifta og
sendi til Clintons Bandaríkjaforseta með
áskorun um að banna byssur til „heimil-
isnota“. En í landi þar sem ofbeldi er áJit-
ið ein af óumfLýjanlegum staðreyndum
lífsins geta nær allir keypt sér byssu.
Ungur aldur eða andleg vanheiJsa þarf
ekki að hindra kaupin, skotvopn fást
víða og það má þá bara fá kunningja til
að kaupa fyrir sig. Verðið er kannski
fimmþúsundkall.
í lok síðasta árs var gerð breyting til
batnaðar, þegar opinber lagaJeg skiJyrði
fyrir byssueign voru þrengd og biðtími
lengdur, en samt er langt í land og
margt tii að ýta á byssueignina. En þótt
vakning liafi orðið á meðai manna gagn-
vart gífuriegri byssueign eru samt al-
mennu viðbrögðin við stöðugum fjöl-
miðlafréttum af misljótum glæpum og
afbrotum sú að kaupa byssu til verndar
sér og sínum. Þar með hefst viss víta-
hringur, því það að eiga byssu eykur að
sjálfsögðu líkurnar á því að nota byssu.
Flestir láta sér þó nægja að skipuleggja
líf sitt og barna sinna þannig að það sé
alitaf í lágmarks áhættu og una síðan
glaðir við sitt. Víða í stórborgum eru
hverfi sem ferðamönnum er ráðlagt að
haida sig utan við og til að mynda í New
York liafa margir það fyrir reglu að nota
ekki neðanjarðarlestarkerfið, heldur að-
eins ieigubíla eða strætisvagna að degin-
um til. Það stendur hvergi skrifað að
ekki megi horfast í augu við ókunnuga
og að afhenda beri skilyrðislaust alit
lauslegt ef fólk lendir í því að vera rænt,
16 ) ágúst - september / Heimsmynd
Teikning: Haldór Balldursson